Η εκδίκηση της γυφτιάς - στη μνήμη του Μανώλη Ρασούλη

Το εξύφυλλο του δίσκου από τον Αλέξη Κυριτσόπουλο

... Την αγάπη μου δεν ξέρεις
μ' απ' αυτή κι εσύ υποφέρεις
Κι' όταν πίνεις κι είσαι μόνος
κλαίει ο κρυφός σου πόνος ...
Κυρ διευθυντά των δίσκων - Νίκου Παπάζογλου & Μανώλη Ρασούλη

Τον Μάρτιο του 1978 κυκλοφόρησε η «Εκδίκηση της Γυφτιάς», ένας δίσκος που έκανε το κατεστημένο να ξινίσει τα μούτρα του. Σε μια εποχή με έντονο το πολιτικό στοιχείο κάποιοι τύποι έλεγαν τραγούδια "αγαπησιάρικα", παίζοντας τσιφτετέλια, ρούμπες και ζεϊμπέκικα. Μόνο που τα πράγματα δεν ήταν ακριβώς έτσι. Αν και η ζυγαριά έγερνε σαφώς προς την Ανατολή, οι μουσικές των Ξυδάκη και Παπάζογλου κουβαλούσαν ένα νέο ήχο και μια δική τους αισθητική, στοιχεία που διαφοροποιούσαν τα τραγούδια από τα "τουρκογύφτικα", όπως αποκαλούσαν ορισμένοι ένα είδος λαϊκών ασμάτων του ΄60. Σε επίπεδο στίχου ο λόγος του Ρασούλη ήταν φρέσκος, εντελώς ιδιαίτερος, και κάθε άλλο παρά στερούνταν ιδεολογίας. Η νεολαία αγκάλιασε το δίσκο. Σε όλες σχεδόν τις φοιτητικές (και μαθητικές!) παρέες άκουγες να λένε την "Τρελή και αδέσποτη", το "Χαβαλεδιάρικο", το "Κυρ διευθυντά των δίσκων" …

Μίλτος Σαλβαρλής

Μανώλης Ρασούλης, 1945-2011

«Μισώ το τραγούδι της κουλτούρας. Γίνεται συνεχώς και πιο άχαρο, περιγράφει τις πραγματικότητες, καθόλου δεν τις εκφράζει. Το ελαφρολαϊκό πάλι ποτέ μου δεν το χώνεψα … Ο Χιώτης το κατάφερε καλούτσικα. Μ’ αυτά και μ’ αυτά φτάσαμε στα "γαλλικά" με λίγο μπουζούκι. Η πλέμπα αντέδρασε αμέσως μ’ ένα  λιγδερό είδος που αργότερα ονομάστηκε, από τους υπερασπιστές της καθαρότητας της φυλής, ινδοπρεπές, τουρκογύφτικο ή γυφτιά. Είναι το αντίθετο του αρχοντορεμπέτικου. Το αρχοντορεμπέτικο ή ελαφρολαϊκό είναι το ρεμπέτικο καπελωμένο από την Ευρώπη, ενώ η "γυφτιά"  είναι ούτως ειπείν ρεμπέτικο καπελωμένο από την Ανατολή. Μα δεν είναι η πρώτη φορά που όταν οι άνθρωποι εδώ αγανακτούν, μουτζώνουν την Ευρώπη και λένε "καλύτεροι οι Τούρκοι". Το έχουμε αυτό και στον Μακρυγιάννη και στον Παπαδιαμάντη, το έχουμε και στον Καζαντζίδη, τηρουμένων βεβαίως των αναλογιών.... Γύρισα πίσω. Ο Μανώλης (σ.σ. Ρασούλης, 33 ετών τότε) και ο Νίκος (σ.σ. Ξυδάκης, 26 ετών τότε!) κοιμόντουσαν. Πρώτη φορά βλέπω παιδιά με ανησυχίες και ιδεολογίες και απ’ όλα, να διαλέγουν όχι το κουλτουριάρικο αλλά το ντιπ λαϊκό. ... "Καλημερούδια. Πώς σας φαίνεται για τίτλος η εκδίκηση της γυφτιάς;" Ήταν αγουροξυπνημένοι και το δέχτηκαν....»
Από το σημείωμα του Διονύση Σαββόπουλου στο εξώφυλλο του δίσκου