Sunday, July 31, 2011

'Ιων Δραγούμης

… Ένα άλλο γεγονός που θα πρέπει να ενόχλησε τον Καβάφη βαθιά ήταν η δολοφονία, από το Τάγμα Ασφαλείας του Βενιζέλου, του Ίωνα Δραγούμη στις 31 Ιουλίου του 1920 (στους Αμπελοκήπους της Αθήνας). Ο Βενιζέλος βρισκόταν στο Παρίσι και δεν είχε άμεση εμπλοκή, παρέμεινε όμως φίλος με τον πρώην μακεδονομάχο Γύπαρη, που φερόταν να έχει δώσει την εντολή για την εκτέλεση. Εκτός από τον Γύπαρη, κατηγορήθηκε ως ηθικός αυτουργός και ο Εμμανουήλ Μπενάκης, πατέρας της Πηνελόπης Δέλτα και του Αντώνη Μπενάκη, φίλων του Καβάφη… Ο Δραγούμης, άκρως αντιβενιζελικός, θεωρούσε τον Βενιζέλο ως τον μεγαλύτερο εχθρό της Ελλάδας. Μεταξύ 1917 και 1919 έζησε στην Κορσική και στη συνέχεια στη Σκόπελο, όπου τον εξόρισε η κυβέρνηση Βενιζέλου. Το 1905 εργάστηκε για έξι σχεδόν μήνες στο ελληνικό προξενείο της Αλεξάνδρειας και γνωρίστηκε με τον Καβάφη…
Διονύσης Στεργιούλας [Το τελευταίο ποίημα του Καβάφη, Οδός Πανός, τχ. 147, Ιανουάριο-Μάρτιος 2010]

Ο Ίων Δραγούμης κι ο Πέτρος Βλαστός είναι, θαρρώ, οι δυο άνθρωποι που περισσότερο τίμησα και αγάπησα στη ζωή μου.
Νίκος Καζαντζάκης [Ταξιδεύοντας: Αγγλία, 1969]
 

Ο Δραγούμης υπήρξε «αριστοκράτης», από αυτούς που «κατακτούν με το σπαθί τους τις ιδιότητες που συνεπάγεται» η λέξη, «γλυκοαίματος και θανάσιμα μισητός, άνθρωπος των σαλονιών και των κομιτάτων, δημοτικιστής και γόνος καθαρολόγων, σεμνός και ερωτιάρης, εχθρός της μικρής και εντίμου Ελλάδος αλλ' αδελφικός φίλος του βασιλέως, μακράν μέχρι θανάτου από τον Ελευθέριο Βενιζέλο και οραματιστής κοινός μιας άλλου είδους μεγάλης Ελλάδας. Αυτές όλες οι πέρλες, δε συνθέτουν μόνον ένα μυστηριώδες όνομα, παρά γεννούν μια προσωπική μυθολογία, που με γέμιζε γοητεία σ' όλη την πρώτη μου νεότητα. [...] Στη Σαμοθράκη του εξακολουθώ να βρίσκω ίσαμε σήμερα τον λεπτοφυή συγγραφέα και πατριώτη από πηγή. [...] Στο βάθος το ήξερε καλά κι ο ίδιος όταν έλεγε: «Να μεγαλώνω σα φυτό στη Ρωμιοσύνη μέσα. Σκοπό να μην έχω, παρά να είμαι εγώ ο σκοπός μου. Να περνώ στη Ρωμιοσύνη μέσα σαν άστρο που λάμπει στο σκοτάδι. Η μορφή μου, περνώντας, να ξυπνά τους άλλους και να θέλουν να τη μιμούνται...»
Οδυσσέας Ελύτης [Εν λευκώ, 2006]


Tuesday, July 26, 2011

Μαυριώτισσα


26 Ιουλίου 1986. Καστοριά. Στην Παναγία τη Μαυριώτισσα ... γεύομαι τον χρόνο και τον θάνατο κι αυτά που μένουν ..

Monday, July 25, 2011

Bikini and Bikini

Mushroom-shaped cloud and water column from the underwater Baker nuclear explosion of July 25, 1946. Photo taken from a tower on Bikini Island, 5.6 km away.


25 July 1946, 65 years ago: Nuclear weapon test Baker at Bikini Atoll, part of Operation Crossroads. The purpose of Operation Crossroads was to investigate the effect of nuclear weapons on naval ships. Crossroads consisted of two detonations, each with a yield of 23 kilotons: Able was detonated at an altitude of 158 m on July 1, 1946; Baker was detonated 27 m underwater on July 25, 1946.
Bikini Atoll, with Bikini Island boxed in the northeast. The crater formed by the Castle Bravo nuclear test can be seen on the northwest cape of the atoll.

The Crossroads tests were the fourth and fifth nuclear explosions conducted by the United States (following the Trinity test and the bombings of Hiroshima and Nagasaki). They were the first of many nuclear tests held in the Marshall Islands and the first to be publicly announced beforehand and observed by an invited audience, including a large press corps.
The test resulted in the radioactive contamination of all the target ships by the underwater Baker shot. It was the first case of immediate, concentrated local radioactive fallout from a nuclear explosion (the fallout from an air burst is global, held in the stratosphere for days and widely dispersed). Chemist Glenn Seaborg, the longest-serving chairman of the Atomic Energy Commission, called Baker "the world's first nuclear disaster".
Because of radioactive contamination, Bikini remained uninhabited as of 2010, though it is occasionally visited by sport divers.

November 1946: Fashion model Dovima wearing bikini, Montego Bay, Jamaica.

The bikini is typically a women's two-piece swimsuit. The modern bikini was invented by French engineer Louis Réard in 1946, who named it after Bikini Atoll in the Pacific, the site of the Operation Crossroads nuclear weapon tests in July that year. The bikini is perhaps the most popular female beachwear around the globe, according to French fashion historian Olivier Saillard due to "the power of women, and not the power of fashion". Predecessors of the bikini date to antiquity and the Greco-Roman world. Art dating from the Diocletian period (286-305 AD) in Villa Romana del Casale, Sicily, depicts women in garments resembling bikinis in mosaics on the floor.

The "Bikini girls" mosaic showing women exercising, first quarter of the 4th century AD. 
Villa Romana del Casale, Sicily.

Sunday, July 24, 2011

Η Συνθήκη της Λωζάννης και ο Βενιζέλος

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος με τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ στην Άγκυρα τον Οκτώβριο του 1930
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την επανάσταση του 1922, ο Βενιζέλος δέχθηκε να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στη διάσκεψη της Λωζάννης όπου στις 24 Ιουλίου 1923 υπέγραψε τη συνθήκη ειρήνης με την Τουρκία…  Ο Βενιζέλος, που ήθελε να θεωρείται πατέρας της νίκης (στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη Μικρά Ασία) αλλά ποτέ δεν δέχτηκε το μερίδιό του στην ήττα (οι ευθύνες μιας ήττας δεν πρέπει να αναζητούνται μόνο στην τελευταία φάση του πολέμου ούτε μόνο στην ηγεσία του στρατού), αφού συμπαρέσυρε στις επιλογές του φίλους και αντιπάλους και εν τέλει την ίδια την ελληνική ιστορία, όταν κυριολεκτικά χάθηκαν όλα για την Ελλάδα πέρασε στην απέναντι όχθη της Μεγάλης Ιδέας: έγινε, με τη μεσολάβηση του ιταλού δικτάτορα Μουσολίνι, ένθερμος οπαδός της ελληνοτουρκικής φιλίας. Το χάσμα που τον χώριζε από τους πολιτικούς του αντιπάλους και από τον μισό περίπου ελληνικό πληθυσμό μεγάλωνε διαρκώς, η φιλία του όμως με τον Μουσταφά Κεμάλ (Ατατούρκ) θα ήταν στο εξής αδιατάρακτη και ο Κεμάλ με κάθε ευκαιρία θα έπλεκε το εγκώμιο του Βενιζέλου..
... Με τις ελληνοτουρκικές συμφωνίες του 1930 παγιώνονται προς το χειρότερο, εις βάρος της Ελλάδας και των προσφύγων, οι αποφάσεις της συνθήκης της Λωζάννης και οι πρόσφυγες χάνουν πλέον κάθε ελπίδα για επιστροφή στη γη τους. Την ίδια περίοδο ο Βενιζέλος εκφράζεται αρνητικά για το θέμα της ένωσης της Κύπρου και των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα. Τον Νοέμβριο του 1932, εποχή που ο Καβάφης αρχίζει να γράφει το ποίημα «Εις τα περίχωρα της Αντιοχείας», ο Βενιζέλος έχει μόλις χάσει, μετά από 4 χρόνια, τη διακυβέρνηση της χώρας, ενώ λίγο καιρό πριν είχε προτείνει τον Κεμάλ Ατατούρκ για Νόμπελ Ειρήνης.

Διονύσης Στεργιούλας [Το τελευταίο ποίημα του Καβάφη, Οδός Πανός, τχ. 147, Ιανουάριο-Μάρτιος 2010]

Saturday, July 23, 2011

Back to black

Black / I.A. Daglis
You went back to what you knew
So far removed from all that we went through
And I tread a troubled track
My odds are stacked
I'll go back to black ...

Back to Black, 2006
Amy Jade Winehouse (14 September 1983 – 23 July 2011)

Sunday, July 10, 2011

Tesla - 155 years from his birth

Thunderstorm lightning in Athens, 28 June 2010 / Chris Kotsiopoulos

The scientific man does not aim at an immediate result. He does not expect that his advanced ideas will be readily taken up. His work is like that of the planter — for the future. His duty is to lay the foundation for those who are to come, and point the way. He lives and labors and hopes.

Nikola Tesla, "Radio Power Will Revolutionize the World", in Modern Mechanics and Inventions (July 1934)

Nikola Tesla (Serbian: Никола Тесла; born 10 July 1856) was an inventor, mechanical engineer, and electrical engineer. He was an important contributor to the birth of commercial electricity, and is best known for his many revolutionary developments in the field of electromagnetism in the late 19th and early 20th centuries. Tesla's patents and theoretical work formed the basis of modern alternating current (AC) electric power systems, including the polyphase system of electrical distribution and the AC motor. This work helped usher in the Second Industrial Revolution.
Born an ethnic Serb in the village of Smiljan (now part of Gospić), in the Croatian Military Frontier of the Austrian Empire (modern-day Croatia), Tesla was a subject of the Austrian Empire by birth and later became an American citizen. Because of his 1894 demonstration of wireless communication through radio and as the eventual victor in the "War of Currents", he was widely respected as one of the greatest electrical engineers who worked in America. He pioneered modern electrical engineering and many of his discoveries were of groundbreaking importance. In the United States during this time, Tesla's fame rivaled that of any other inventor or scientist in history or popular culture. Tesla demonstrated wireless energy transfer to power electronic devices as early as 1893, and aspired to intercontinental wireless transmission of industrial power in his unfinished Wardenclyffe Tower project.
The SI unit measuring magnetic field B (also referred to as the magnetic flux density and magnetic induction), the tesla (T), was named in his honor (at the CGPM, Paris, 1960).
Nikola Tesla on the 100 Serbian dinar banknote, 2006 issue, front.

Saturday, July 9, 2011

Η Ρωμιοσύνη εν φυλή συνότζιαιρη του κόσμου

αμμά  ξέρε πως ίλαντρον όντας κοπή καβάτζιν
τριγύρου του πετάσσουνται τρακόσια παραπούλια

Σήμερα συμπληρώνονται 190 χρόνια από μια από τις λιγότερο γνωστές γενοκτονίες  Ελλήνων που διαπράκτηκαν από τους Τούρκους, είναι η γενοκτονία των 486 ελλήνων προυχόντων της Κύπρου στις 9 Ιουλίου του 1821. Πρώτος απαγχονίστηκε ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός και λίγα λεπτά μετά, αποκεφαλίστηκαν οι Μητροπολίτες Πάφου, Κιτίου και Κυρηνείας και οι λοιποί των 486 προυχόντων.
Ας δούμε  σύντομα  το ιστορικό της γενοκτονίας αυτής  των 486 προυχόντων της Κύπρου. Αρχές του 19ου αιώνα…. Τουρκοκρατία, όπως παντού στον ελληνικό χώρο. Ο κόσμος υποφέρει από την πείνα, την άδικη φορολογία και φυσικά την ανελευθερία. Η δυστυχία σπρώχνει τον κόσμο στην Κύπρο στην εξέγερση του 1804, την αποτυχία και την καρατόμηση του σημαντικότερου Κύπριου  δραγουμάνου Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου, το 1809 στην Κωνσταντινούπολη. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες ανεβαίνει στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο στα 1810 ο Κυπριανός.
Άνθρωπος μορφωμένος και διορατικός, προσπαθεί από τα πρώτα κιόλας χρόνια της Αρχιεπισκοπίας του, να διαδώσει στο νησί το πνεύμα του Διαφωτισμού, όπως τον είχε ζήσει ο ίδιος ως φοιτητής στην ανώτερη ελληνική σχολή του Ιασίου στη Μολδαβία. Εκεί έζησε για 19 χρόνια και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και των γνώσεών του επηρεάστηκε αρκετά από τον ηγεμόνα Μιχαήλ Κωνσταντίνο Σούτσο.
Ανάμεσα στα έργα του Αρχιεπίσκοπου Κυπριανού, ήταν η θεμελίωση της παιδείας και η ίδρυση της Ελληνικής Σχολής (το μετέπειτα Παγκύπριο Γυμνάσιο) απέναντι από το κτίριο της Αρχιεπισκοπής. Η πλούσια μάλιστα βιβλιοθήκη της Σχολής, παραμένει μια από τις σημαντικότερες στο νησί, μέχρι και σήμερα.
Για τη μύηση του Κυπριανού στη Φιλική Εταιρεία, δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία αναφορικά με το «πότε και από ποιόν». Όμως, το 1820, φιλοξένησε τον Φιλικό Δ. Ίπατρο και του υποσχέθηκε οικονομική βοήθεια για την επικείμενη Εξέγερση. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, παρέδωσε την υποσχόμενη υλική βοήθεια στον συνεργάτη του Υψηλάντη, Αντώνιο Πελοπίδα. Η Φιλική Εταιρεία του μηνούσε πως «η έναρξη του σχολείου εγγίζει» και την απόφαση της να μην δημιουργηθεί ένοπλος ξεσηκωμός στην ίδια τη Μεγαλόνησο. Λόγω της γεωγραφικής θέσης, της γειτνίασης με τη Συρία και την Αίγυπτο, μια εξέγερση θα ήταν σίγουρα επικίνδυνη και καταδικασμένη. Ταυτόχρονα καλούσε τον Αρχιεπίσκοπο: «να σκεφθή πώς να διαφυλάξη το ποίμνιόν του από τους κατοίκους εκεί εχθρούς».
Έναν περίπου μήνα μετά την έναρξη της Επανάστασης, εκδόθηκε σουλτανικό διάταγμα για την άμεση αφόπλιση όλων των Ελλήνων της Κύπρου. Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου  Κυπριανός μάλιστα, με σχετική εγκύκλιο, κάλεσε τους πιστούς, να παραμείνουν ήρεμοι και αδρανείς. Έδωσε επίσης διαβεβαίωση στον κυβερνήτη Κιουτσούκ Μεχμέτ για τη νομιμοφροσύνη των Ελλήνων. Όλα τα όπλα παραδόθηκαν. Ακόμα και οι χασάπηδες έμειναν… αμαχαίρωτοι.
Ο άγγλος περιηγητής Carne, γνώρισε τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό, λίγο πριν από τα αιματηρά γεγονότα.
Αναφέρει ότι ο Αρχιεπίσκοπος του είπε:
«Ο θάνατός μου δεν είναι μακριά. Ξέρω πως μόνο ευκαιρία περιμένουν, για να με θανατώσουν». Όμως δεν έφυγε, για να σώσει τη ζωή του. Κι ας τρέχανε Έλληνες και Τούρκοι να του προσφέρουν τη βοήθεια τους. Απέρριψε κάθε διέξοδο και προτίμησε να μείνει στο νησί.
Η ιστορική απάντησή του γεμάτη αλτρουϊσμό, γενναιοψυχία και ποιμενική συνείδηση: «παρά το γαίμα τους πολλούς εν κάλλιο του Πισκόπου» παραμένει μέχρι σήμερα παράδειγμα προς μίμηση.
Παρά, λοιπόν, το γεγονός ότι στο νησί επικρατούσε ηρεμία, ο Οθωμανός κυβερνήτης τής νήσου, Mehmet Küçük, ζήτησε από τον Σουλτάνο Mahmud II (1785-1839) άδεια για να εκτελέσει 486 προεξέχοντα μέλη τής Ελληνικής κοινότητας, ώστε ο λαός να μείνει ακυβέρνητος, ουσιαστικά ακέφαλος.
Σάββατο ξημέρωμα, στην εκκλησία, ο Κυπριανός προσεύχεται και με μάτια κλαμένα, αρχίζει τη λειτουργία… Ακολούθως συλλαμβάνεται, και οδηγείται στον Μουσελλίμ-Αγά. Σ΄ αυτόν οδηγούνται και οι τρεις Μητροπολίτες. Με το που κλείνουν οι πόρτες, δίνει διαταγή ο Αγάς, να κλείσουν και οι πύλες των τειχών της Λευκωσίας, με αποτέλεσμα τον εγκλωβισμό του κόσμου.
Αρχίζει έτσι η ανάκριση από τον ίδιο τον Μουσελλίμ Αγά όπως πολύ παραστατικά περιγράφεται από τον εθνικό ποιητή της Κύπρου Βασίλη Μιχαηλίδη (συνημμένα όλο το ποίημα της 9ης Ιουλίου 1821) στην σπάνια καθαρά ελληνική κυπριακή διάλεκτο που δυστυχώς με την πάροδο του χρόνου «χάνεται». Η κατηγορία;
«Εμάσιεστουν (μαχώσασταν) με τους Ρωμιούς τους άλλους να σμιχτήτε,
τους Τούρκους που τες τέσσερεις μερκές (μεριές) να πολεμάτε,
εμάσιεστουν εις τάρματα τζι’ εσείς να σηκωθήτε,
για να σμιχτήτε ούλοι σας τζιαι την Τουρτζιάν να φάτε.»
Στην άρνηση του Κυπριανού, ο Τούρκος αναφέρει τα επαναστατικά φυλλάδια που κυκλοφορούν στην Χώρα (στην Λευκωσία) και λέει πως έχει βάλει σκοπό να σκοτώσει και τον τελευταίο Έλληνα του νησιού. Η στιχομυθία που ακολουθεί, στην ενότητα Ρωμιοσύνη, είναι το κομμάτι του έργου, που οι περισσότεροι Ελληνοκύπριοι γνωρίζουν από τα μικρά τους χρόνια:
« - Πίσκοπε, ‘γιω την γνώμην μου ποττέ εν την αλλάσσω,
τζι’ όσα τζι’ αν πης μεν θαρευτής πως εν να (είναι να) σου πιστέψω.
Εχω στον νουν μου, πίσκοπε, να σφάξω, να κρεμμάσω,
τζι’ αν ημπορώ που τους Ρωμιούς την Τζιύπρον να παστρέψω,
τζι’ ακόμα αν ημπόρεια τον κόσμον να γυρίσω,
έθεν να σφάξω τους Ρωμιούς, ψυσιήν (ψυχή) να μεν αφήσω.
Και η απάντηση, κατά τον ποιητή, του εθνομάρτυρα Κυπριανού.
- Η Ρωμιοσύνη εν (είναι) φυλή συνότζιαιρη (συνόκαιρη) του κόσμου,
κανένας δεν εβρέθηκεν για να την-ι-ξηλείψη,
κανένας, γιατί σιέπει  την (την σκέπει) που τάψη (από τα ύψη) ο Θεός μου.
Η Ρωμιοσύνη εν να (είναι να) χαθή, όντας ο κόσμος λείψη!
Σφάξε μας ούλους τζι’ ας γενή το γαίμαν μας αυλάτζιν,
κάμε τον κόσμον ματζιελλειόν τζιαι τους Ρωμιούς τραούλλια,
αμμά ξέρε (αλλά γνώριζε) πως ίλαντρον όντας κοπή καβάτζιν (καβάκι)
τριγύρου του πετάσσουνται τρακόσια παραπούλια.
Το ‘νιν (το υνί του αρώτρου) αντάν να τρώ’ την γην τρώει την γην θαρκέται,
μα πάντα τζιείνον τρώεται τζιαι τζιείνον καταλυέται (τελειώνει).
Είσαι πολλά πικραντερός, όμως αν θεν να σφάξης,
σφάξε τους λας που πολεμούν αλλού αρματωμένοι.
Εμάς με σιέρκα (χέρια) όφκαιρα (άδεια) γιατί να μας πειράξης,
πούμαστον δίχως άρματα, τζι’ είμαστον νεπαμένοι;»

Friday, July 8, 2011

Διάστημα: τόσο μακρυά, τόσο κοντά ...

Διάστημα: Όνειρα για ταξίδια και εξερευνήσεις στους ωκεανούς του σύμπαντος
© European Space Agency

... Το διάστημα, ή τουλάχιστον το κοντινό διάστημα, το λεγόμενο Γεωδιάστημα, είναι ο κοινός τόπος του αγνώστου και του οικείου, είναι ο τόπος όπου συναντιούνται και συμβιώνουν αρμονικά τα όνειρα και οι ανάγκες της ανθρωπότητας. Η τεχνολογία των πυραύλων, των διαστημικών οχημάτων, και των δορυφορικών συσκευών ανίχνευσης και μετρήσεων επέτρεψε στον άνθρωπο να παρατηρεί το σπίτι του από ψηλά! ... Ανέκαθεν ο άνθρωπος, λαχταρώντας να γνωρίσει το επέκεινα, το άγνωστο, φρόντιζε τελικά και το οικείο... 

Ιωάννης Α. Δαγκλής: Διάστημα - Τόσο κοντά, τόσο μακριά, Γεωτρόπιο, Νοέμβριος 2008 - εδώ το πλήρες άρθρο: https://uoa2-my.sharepoint.com/:b:/g/personal/iadaglis_o365_uoa_gr/ESwN1d17YOpAvyFijSSQxTwB4DvO3v-1rf1lTn9hg03RAw?e=zia7Hk

Das Leben

Delphi / © I.A. Daglis
An die kurzen Stunden, die man an so einem Orte verbringt, wird man sich Jahre, Jahrzehnte, ein ganzes Leben erinnern, wo doch so viele Tage und Wochen ins Wesenlose zergehn. Am Schluß ist das Leben nur eine Summe aus wenigen Stunden, auf die man zulebte. Sie sind; alles andere ist nur ein langes Warten gewesen.
Erhart Kästner [Ölberge, Weinberge / 1953]
Meinem Freund Wolf gewidmet
Αφιερωμένο στον Λύκο του Μύθου
 
Tholos / © I.A. Daglis

Sunday, July 3, 2011

40 years without Jim Morrison

 At Pere Lachaise Cemetery, Paris, 1982 / © I.A. Daglis         

Whoever controls the media, controls the mind.
Jim Morrison [8 December 1943 – 3 July 1971] - 40 years since Jim's death



The Doors - The End