Κωστής Μοσκώφ, 1939-1998

Ο Κωστής Μοσκώφ γεννήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 1939 στη Θεσσαλονίκη, απ' τον εκ Πόντου καπνέμπορο Ηρακλή Μοσκώφ (Παπάζογλου) και την εξ Ιταλίας Αμίνα Αριγκόνι. Πέθανε σαν σήμερα (στις 27 Ιουνίου) το 1998.

Για τον Κωστή που αξιωθήκαμε να γνωρίσουμε, να τον ζήσουμε και να τον αγαπήσουμε πολύ - ένα άρθρο του αγαπητού φίλου Στέλιου Κούκου.

"Πριν από δέκα χρόνια, τέτοιες περίπου μέρες, χάσαμε τον Κωστή Μοσκώφ. Αυτός έφυγε - μπορεί και να ησύχασε, αφού από νεαρή ηλικία η ζωή του ήταν μια διαρκής πάλη με τον θάνατο.
Εμείς όμως, το επαναλαμβάνω, τον χάσαμε. Δεν αναφέρομαι απλά στους φίλους και τα συγγενικά του πρόσωπα, αλλά σε ολόκληρη τη Θεσσαλονίκη. Σε ολόκληρη την Ελλάδα. Για να μη μιλήσω και για τον αραβικό κόσμο και όχι μόνο... Μην ξεχνάτε πως κατά τη διάρκεια της τελευταίας του πάλης με τον Χάροντα ήταν μορφωτικός ακόλουθος της χώρας μας στην Αίγυπτο...
Ο Κωστής όλης της πόλης ήταν μια μοναδική προσωπικότητα, που μπορούσε να σταθεί -και μάλιστα δημιουργικά- σε ποικίλους χώρους. Και έτσι συνεχώς δημιουργούσε και έχτιζε γέφυρες. Βεβαίως είχε και το χάρισμα να... χαλάει πάντα την πιάτσα, αφού ήταν άνθρωπος ιδιαίτερα εργατικός, τίμιος, στοχαστικός, συνεπής, ουσιαστικός. Δηλαδή δεν ήταν απ’ αυτούς που μας προτρέπει ο ποιητής Μιχάλης Κατσαρός στη “Διαθήκη” του να αντισταθούμε: “Αντισταθείτε/ σ’ αυτόν που χτίζει ένα μικρό σπιτάκι/ και λέει: καλά είμαι εδώ”.
Ο Κωστής ήταν από μεγάλο και ψηλό σπίτι, και όμως κατέβηκε απ’ αυτό, με όλη τη σημασία της λέξης. Αναζήτησε λιγότερο άνετα ενδιαιτήματα. Ακόμη όμως κι εκεί δεν αναπαύθηκε με τα κυρίαρχα ιδεολογικά τσιτάτα-πασπαρτού, που ήταν τότε του συρμού και στα χείλη καθενός, και δεν ακολούθησε την πεπατημένη οδό στην επιστημονική του έρευνα. Αναζήτησε παράλληλα και τη ρίζα, την ιθαγένεια, την ουσία των πραγμάτων. Ήξερε ότι δεν μπορείς να μελετάς τα επιφαινόμενα και να τα παρουσιάζεις ερήμην της βιωματικής, αν θέλετε ιδεολογικής, ιστορικής τους εξέλιξης. Πράγμα που αφενός δεν θα ήταν επιστημονικό και αφετέρου θα ήταν ιδεολογικά ανέντιμο. Αλλά φαίνεται πως επειδή η ιδεολογία είναι πολιτική -και μάλιστα κομματική- εφεύρεση και κατασκεύασμα, προσφέρεται για την κατασκευή προκρούστειων θεωριών - ικανών όπως αποδείχθηκε να ταλανίσουν ποικιλοτρόπως γενιές ολόκληρες.
Κι όμως, ακόμη έτσι γράφεται η ιστορία: σύμφωνα με την κυρίαρχη ιδεολογική προσέγγιση - άλλοτε αστική, άλλοτε προλεταριακή και σήμερα παγκοσμιοποιημένη, με... διεθνιστική προοπτική. Αυτό όμως δεν είναι ιστορία, είναι προσπάθεια επιβολής προκατασκευασμένης ιδεολογίας. Πρόκειται για έναν ακόμη καταναγκασμό που δεν έχει τίποτε να προσφέρει πάρεξ στα κέντρα και τους ανθρώπους που τον προωθούν. Αποτελεί έναν εξευτελισμό, μια καταρράκωση κάθε ανθρώπινης προσπάθειας και αξιοπρέπειας, χωρίς κανέναν σεβασμό στα επιτεύγματα, τα λάθη και τις αποτυχίες του παρελθόντος.
Ο Κωστής Μοσκώφ πλησίασε την ιστορία της Θεσσαλονίκης κάνοντας πραγματικά μια εξαιρετική τομή στη μεταπρατική πόλη. Μια τομή που θα μπορούσε να ωφελήσει στην ανασύνταξή της, δείχνοντας ταυτόχρονα ένα τρόπο, μια ποιητική επιστημονική μέθοδο εργασίας. Ένα πλησίασμα αλλιώτικο και χωρίς αποκλεισμούς στην καταγραφή και ανάδειξη της ιστορίας και δη στα βιώματα που διαμορφώνουν τη διαρκή αντίσταση στον απανθρωπισμό και την υποδούλωση, εσωτερική ή εξωτερική. Δείχνοντας ταυτόχρονα και τις νησίδες στις οποίες οι άνθρωποι μπορούν να συναντηθούν σε σχέση (ή άσχετα) με τις δικές τους -εθνοτικές, θρησκευτικές, ταξικές- πεποιθήσεις..."

Στέλιος Κούκος [Μακεδονία, 22 Ιουνίου 2008]

Battle of the Little Bighorn: 135 years

Montana / A. Stavridou

The Battle of the Little Bighorn, also known as Custer's Last Stand and, by the Native Americans involved, the Battle of the Greasy Grass, was an armed engagement between combined forces of Lakota, Northern Cheyenne and Arapaho people against the 7th Cavalry Regiment of the United States Army. It occurred on June 25 and June 26, 1876, near the Little Bighorn River in eastern Montana Territory, near what is now Crow Agency, Montana.

The battle was the most famous action of the Great Sioux War of 1876 (also known as the Black Hills War). It was an overwhelming victory for the Lakota, Northern Cheyenne, and Arapaho, led by several major war leaders, including Crazy Horse and Gall, inspired by the visions of Sitting Bull. The U.S. Seventh Cavalry, including the Custer Battalion, a force of 700 men led by George Armstrong Custer, suffered a severe defeat. Five of the Seventh's companies were annihilated; Custer was killed, as were two of his brothers, a nephew, and a brother-in-law.

Montana / A. Stavridou

Ιερουσαλήμ

Ιερουσαλήμ: Το Δυτικό Τείχος (Τείχος των Δακρύων)

Το χέρι μου να ξεχαστεί ποτές μου αν σε ξεχάσω

Ιερουσαλήμ· η γλώσσα στο λαρύγγι μου ας κολλήσει
Αν δε θα σε στοχάζουμαι κι αν δε θα σε θυμιέμαι
Και μες στην τρέλα της Χαράς!
Ψαλμοί, ρλζ’

Ιερουσαλήμ, ακυβέρνητη πολιτεία,
Ιερουσαλήμ, πολιτεία της προσφυγιάς.
Γιώργος Σεφέρης (Ο Στρατής Θαλασσινός στη Νεκρή Θάλασσα, από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Β’, 1944)

Ιερουσαλήμ: Σουκ στην παλιά πόλη / © I.A. Daglis

Λάμπεις σαν το βόρειο σέλας

Aurora in Iceland / Photo by Stephane Vetter

Λάμπεις σαν το Βόρειο Σέλας
στο λοφάκι της Καστέλας.
Είσαι γύρω μου ένα θαύμα
κι είσαι μέσα μου ένα τραύμα ..

Μανώλης Ρασούλης (1945-2011)

Δημήτρης Κοντογιάννης - Σουξεδιάρικο

Σέλας

Σέλας / © Tom Eklund

... Το σέλας εμφανίζεται συνήθως σε μια περιοχή σαν δαχτυλίδι γύρω από τον Βόρειο και το Νότιο Πόλο, πάνω από πόλεις σαν το Fairbanks στην Αλάσκα, το Tromsø στη Νορβηγία και την Kiruna στη Σουηδία. Το θέαμα αρχίζει με μια αχνή λάμψη που φωσφορίζει πέρα μακριά στον ορίζοντα. Ξαφνικά φωτοβολεί μια αψίδα που κινείται γοργά στον ουρανό και ολοένα εμφανίζονται κι άλλες φωτεινές αψίδες που ακολουθούν την πρώτη. Μικρά κύματα και μπούκλες φωτός κινούνται κατά μήκος των αψίδων. Λίγο αργότερα ζούμε μια δραματική αλλαγή στον ουρανό. Ένας καταιγισμός φωτός από πάνω μας σχηματίζει αεικίνητες ακτίνες και αλλόκοτους φωτεινούς σχηματισμούς, που θυμίζουν κουρτίνες που σαλεύουν στο χάδι ενός απόκοσμου ανέμου...
Syun-Ichi Akasofu και Γιάννης Δαγκλής [Γεωτρόπιο 213, 8 Μαΐου 2004]

The Castle of Karytena

The Castle of Karytena / © I.A. Daglis 

Und als wir auf dem Hügel das berühmte Castell von Karytäna erblickten, spürten wir, daß heute in dieser unruhigen Beleuchtung und bei den Sorgen unserer Zeit dieses strenge, kriegerische, jähe Castell viel treuer als jeder griechische Tempel die Landschaft um uns und in uns ausdrückt. Zu seinen Füßen fließt der Alpheios, im Hintergrund, am Horizont, schimmert der Chelmos. Karytäna ist wahrlich das Toledo Griechenlands mit seinen alten Häusern, mit seinen byzantinischen Kirchen und seiner rauhen Seele. Das Castell einsam, aschgrau wie ein Falke, erhebt sich auf dem Gipfel und halt Wache.

And when we saw the famous castle of Karytena on the hill, we felt that today, under the restless light and in our troubled times, this strict, martial, brusque castle, embodied the landscape around us and within ourselves much more faithfully than any Greek temple. Alpheios flows at its feet, and Chelmos shimmers in the horizon. Karytena is indeed the Greek Toledo, with its old houses, its byzantine churches and its rough soul. The castle, lonely and ash-gray like a falcon, rises on the peak and keeps guard.

Nikos Kazantzakis [Journeying, 1937]

Byzantine church in Karytena / © I.A. Daglis

Here comes the Sun

Spectacular prominence eruption as seen by the Solar Dynamics Observatory on June 7, 2011

Yesterday, June 7, 2011, the Sun unleashed an M-2 (medium-sized) solar flare, an S1-class (minor) radiation storm and a spectacular coronal mass ejection (CME) from sunspot complex 1226-1227. This not-squarely Earth-directed CME is moving at 1400 km/s according to NASA models. The CME should deliver a glancing blow to Earth's magnetic field during the late hours of June 8th or June 9th. High-latitude sky watchers should be alert for auroras when the CME arrives.
The highly energetic protons ejected from the Sun  have reached geospace and been recorded by the European Space Agency (ESA) SREM unit on-board the Herschel and INTEGRAL spacecraft, as seen in the flux profiles provided by the Institute for Space Applications & Remote Sensing of the National Observatory of Athens.

 Watch here the relevant video:

Το ζωγραφισμένο χωριό

Πυργί Χίου, 2005 / I.A. Daglis

Σας γράφω από ένα άγνωστο, νεραϊδένιο χωριό, όπου τα χρώματα μπερδεύονται σ’ ένα ουράνιο τόξο από σπίτια, όπου οι προσόψεις είναι κοσμημένες με κύκλους, με ρόμβους, με βέλη και με καμπύλες, σας γράφω από την καρδιά ενός μεγάλου εμβλήματος, από δρόμους όπου τα σπίτια τους, σαν τραπουλόχαρτα για γίγαντες, καθρεφτίζουν τα αφηρημένα όνειρα κάποιου άγνωστου χτίστη, σας γράφω από ένα ρόδινο και χρυσαφί μέρος που το κυκλώνουν ξεροί λόφοι και όπου έχω ήδη ξεχάσει τη θάλασσα…

Jacques Lacarriere [Το ελληνικό καλοκαίρι, 1975]