Christmas

Wachenhausen, Winter 1995

It is good to be children sometimes, and never better than at Christmas, when its mighty Founder was a child Himself.


Charles Dickens [1812-1870]

Το φεγγάρι που γυρίζει

Luc Viatour / www.Lucnix.be

Kάνω να ζωγραφίσω το φεγγάρι που γυρίζει
ζεστό και σκονισμένο από ταξίδι μακρινό
τα μάτια μου θολώνουν, κι ο αέρας π' αρμενίζει
μου λέει τραγούδι ξένο, τραγούδι αλλοπαρμένο...

Σωκράτης Μάλαμας [Τα παιδιά μες στην πλατεία, 1996]

In memoriam Christopher Hitchens

Dan Kitwood, Getty Images

The essence of the independent mind lies not in what it thinks, but in how it thinks.


from Letters to a Young Contrarian [2001] 
by Christopher Hitchens (13 April 1949 - 15 December 2011)

Amundsen at South Pole - 100 years

14 December 1911: Roald Amundsen arrives at South Pole.

Germany declares war on USA - 70 years ago

The government of the United States of America, having violated in the most flagrant manner and in ever increasing measure all rules of neutrality in favor of the adversaries of Germany, and having continually been guilty of the most severe provocations toward Germany ever since the outbreak of the European war, brought on by the British declaration of war against Germany on September 3, 1939, has finally resorted to open military acts of aggression. 
On September 11, 1941, the President of the United States of America publicly declared that he had ordered the American Navy and Air Force to shoot on sight any German war vessel. In his speech of October 27, 1941, he once more expressly affirmed that this order was in force. 
Acting under this order, American naval vessels have systematically attacked German naval forces since early September 1941. Thus, American destroyers, as for instance, the Greer, the Kearny and the Reuben James, have opened fire on German submarines according to plan. The American Secretary of the Navy, Mr. Knox, himself confirmed that the American destroyers attacked German submarines. 
Furthermore, the naval forces of the United States of America, under order of their government and contrary to international law, have treated and seized German merchant ships on the high seas as enemy ships.
The German government therefore establishes the following facts:  
Although Germany on her part has strictly adhered to the rules of international law in her relations with the United States of America during every period of the present war, the government of the United States of America from initial violations of neutrality has finally proceeded to open acts of war against Germany. It has thereby virtually created a state of war.
The government of the Reich consequently breaks off diplomatic relations with the United States of America and declares that under these circumstances brought about by President Roosevelt, Germany too, as from today, considers herself as being in a state of war with the United States of America.
Germany's Formal Declaration of War Against the United States on 11 December 1941

Japanese American Grocer the day after Pearl Harbor

Picture by Dorothea Lange

A large sign reading "I am an American" placed in the window of a store, at 13th and Franklin streets, on December 8, 1941 - the day after Pearl Harbor. The store was closed following orders to persons of Japanese descent to evacuate from certain West Coast areas. The owner, a University of California graduate, will be housed with hundreds of evacuees in War Relocation Authority centers for the duration of the war.

Pearl Harbor anniversary

Photograph from a Japanese plane of Battleship Row at the beginning of the attack

The attack on Pearl Harbor (called Hawaii Operation or Operation AI by the Japanese Imperial General Headquarters) was a surprise military strike conducted by the Imperial Japanese Navy against the United States naval base at Pearl Harbor, Hawaii, on the morning of December 7, 1941 (December 8 in Japan). The attack was intended as a preventive action in order to keep the U.S. Pacific Fleet from interfering with military actions the Empire of Japan was planning in Southeast Asia against overseas territories of the United Kingdom, the Netherlands, and the United States.
The base was attacked by 353 Japanese fighters, bombers and torpedo planes in two waves, launched from six aircraft carriers. All eight U.S. Navy battleships were damaged, with four being sunk. Of the eight damaged, six were raised, repaired and returned to service later in the war. 188 U.S. aircraft were destroyed; 2,402 Americans were killed and 1,282 wounded. Japanese losses were light: 29 aircraft and five midget submarines lost, and 65 servicemen killed or wounded. 
The attack came as a profound shock to the American people and led directly to the American entry into World War II in both the Pacific and European theaters. The following day (December 8) the United States declared war on Japan. 

Τσαρούχης εν έτει 1989

Χαλκιδική 2011 / I.A. Daglis

Στην Ελλάδα ζούμε πολυτελέστερα απ’ όσο μας επιτρέπουν τα μέσα μας, πέρα από τις οικονομικές μας δυνατότητες και τις ψυχικές μας ικανότητες. Αυτό ήδη μας δημιουργεί προβλήματα και θα μας προξενήσει μεγάλο κακό. 


Γιάννης Τσαρούχης [Λίθον ον απεδοκίμασαν οι οικοδομούντες, 1989]

Κίνητρο

Συσσίτιο στην κατοχή / Βούλα Παπαϊωάννου

Ο Έλληνας έχασε ένα μεγάλο κίνητρο που είχε στη ζωή του. Την πείνα. Τώρα τρώει και όλοι έχουν κοιλιά και στομάχι. Λοιπόν δεν μπορεί να έχουν τη δραστηριότητα που είχανε ως πεινασμένοι. Ό,τι μεγάλο έκανε η Ελλάς - είτε από φιλοσόφους είτε από απλούς ανθρώπους - το έκανε από την πείνα. Ο Έλληνας φαγωμένος γίνεται ένα αποκτηνωμένο ζώο. Η πείνα πρέπει να γίνει σήμερα δίαιτα.


Γιάννης Τσαρούχης [Λίθον ον απεδοκίμασαν οι οικοδομούντες, 1989]

The Luddites

November 1811 – 200 years ago: The Luddites destroy wool and cotton mills and mechanised looms in Nottingham, England.

The Luddites were a social movement of 19th-century English textile artisans who protested against the changes produced by the Industrial Revolution, which they felt were leaving them without work and changing their way of life. The movement was named after General Ned Ludd or King Ludd, a mythical figure who, like Robin Hood, was reputed to live in Sherwood Forest. The movement emerged in the harsh economic climate of the Napoleonic Wars and difficult working conditions in the new textile factories. The principal objection of the Luddites was to the introduction of new wide-framed automated looms that could be operated by cheap, relatively unskilled labour, resulting in the loss of jobs for many skilled textile workers. The movement began in Nottingham in 1811 and spread rapidly throughout England in 1811 and 1812. Mills and pieces of factory machinery were burned by handloom weavers, and for a short time Luddites were so strong that they clashed in battles with the British Army. Many wool and cotton mills were destroyed until the British government suppressed the movement.

"Machine breaking" was subsequently made a capital crime by the Frame Breaking Act and the Malicious Damage Act of 1812 – legislation which was opposed by Lord Byron, one of the few prominent defenders of the Luddites – and 17 men were executed after an 1813 trial in York. Many others were transported as prisoners to Australia. At one time, there were more British troops fighting the Luddites than Napoleon I on the Iberian Peninsula.

Child laborers in Lancaster Cotton Mill (South Carolina), by Lewis W. Hine

Stairway to Heaven - 40 years

Nightingale nest on the banks of Acheron River, Epirus (Greece) / I.A. Daglis

There's a sign on the wall but she wants to be sure
'Cause you know sometimes words have two meanings.
In a tree by the brook, there's a songbird who sings,
Sometimes all of our thoughts are misgiven. 


Jimmy Page and Robert Plant, Stairway to Heaven (released 8 November 1971)

The Russian October Revolution of November 1917

Red Square, Moscow (Russia)

The October Revolution (Russian: Октябрьская революция, Oktyabr'skaya revolyutsiya), also known as the Great October Socialist Revolution, Red October or the Bolshevik Revolution, was a political revolution and a part of the Russian Revolution of 1917. It took place with an armed insurrection in Petrograd traditionally dated to 25 October 1917 Old Style (O.S.), which corresponds to 7 November 1917 New Style (N.S.).

It followed and capitalized on the February Revolution of the same year. The October Revolution in Petrograd overthrew the Russian Provisional Government and gave the power to the local soviets dominated by Bolsheviks. As the revolution was not universally recognized outside of Petrograd there followed the struggles of the Russian Civil War (1917–1922) and the creation of the Soviet Union in 1922.
The revolution was led by the Bolsheviks, who used their influence in the Petrograd Soviet to organize the armed forces. Bolshevik Red Guards forces under the Military Revolutionary Committee began the takeover of government buildings on 24 October 1917 (O.S.). The following day the Winter Palace (the seat of the Provisional government located in Petrograd, then capital of Russia), was captured.

"Stalin" and "Lenin", Red Square, Moscow, October 2007

Οδυσσέας Ελύτης

Moon, Galileo spacecraft / NASA

Οδυσσέας Ελύτης: 100 χρόνια από τη γέννησή του

.. βάδιζα λέει σε παραλία ερημική οπού ή σελήνη αιμορραγούσε και δεν άκουγες παρά του ανέμου τα πατήματα πάνω στα σάπια ξύλα ...

Οδυσσέας Ελύτης [Μαρία Νεφέλη, 1978]

Ελιά

Ελιά / I.A. Daglis

Από τα μυθικά δέντρα της Ελλάδας, η ελιά, είναι ασυζητητί το πιο μυθικό. Δεν είναι γέννημα και δώρο της Αθηνάς στην Ελλάδα; Δεν γεννήθηκε, όπως το κυπαρίσσι, από τη μεταμόρφωση κάποιου ανθρώπου αλλά από το πνεύμα και κυρίως από την επιθυμία μίας θεάς... 

Jacques Lacarriere [Dictionnaire amoureux de la Grece, 2001]

Ελιά στα Μεσόγεια / I.A. Daglis

Franz Liszt - 200 years from his birth

Portrait of Liszt by Pierre Petit, 1870

Franz Liszt, the famous Hungarian composer, pianist, conductor, and teacher was born on 22 October 1811 in the village of Doborján in Sopron County, in the Kingdom of Hungary. Liszt became renowned throughout Europe during the nineteenth century for his virtuosic skill as a pianist. He was said by his contemporaries to have been the most technically advanced pianist of his age and perhaps the greatest pianist of all time. He was also a well-known composer, piano teacher, and conductor who contributed significantly to the modern development of the art. He was a benefactor to other composers, including Richard Wagner, Hector Berlioz, Camille Saint-Saëns, Edvard Grieg and Alexander Borodin.
As a composer, Liszt was one of the most prominent representatives of the "Neudeutsche Schule" ("New German School"). He left behind an extensive and diverse body of work in which he influenced his forward-looking contemporaries and anticipated some 20th-century ideas and trends.

Εθνική Άμυνα

Η ηγετική τριανδρία της Εθνικής Άμυνας. Από αριστερά: 

Παύλος Κουντουριώτης, Ελευθέριος Βενιζέλος, Παναγιώτης Δαγκλής

Πριν από 95 χρόνια, στις 9 Οκτωβρίου 1916, σχηματίστηκε στη Θεσσαλονίκη η  Προσωρινή Κυβέρνηση της Εθνικής Άμυνας, μετά τη διαφωνία του νόμιμου πρωθυπουργού Βενιζέλου με τον γερμανόφιλο βασιλιά Κωνσταντίνο και την παραίτηση του Βενιζέλου. Η Κυβέρνηση της Εθνικής Άμυνας τάχθηκε με το πλευρό των Συμμάχων και κήρυξε έκπτωτο τον Κωνσταντίνο.

Οκτώβριος 1941: η σφαγή των Κυργίων

Κύργια - ο κεντρικός συνοικισμός

Στις 3 Οκτωβρίου 1941 βουλγαρικό αεροπλάνο βομβάρδισε τα Κύργια αναγκάζοντας τους κατοίκους τους να καταφύγουν στο βουνό. Την επόμενη ημέρα, 4 Οκτωβρίου 1941, συνεχίστηκε ο βομβαρδισμός του κεντρικού συνοικισμού των Κυργίων με αποτέλεσμα να καταστραφούν από πυρκαγιά περίπου 200 σπίτια και μαγαζιά. Ακόλουθα, Βούλγαροι στρατιώτες εισέβαλαν στα Κύργια, σκότωσαν όσους απέμειναν στο χωριό, λεηλάτησαν τα σπίτια και έπειτα απόσπασμα Βουλγάρων σκότωσε ομάδα ηλικιωμένων στο Πολύπετρο (Γιαστόργιαννη). Την ίδια μέρα στο Καράορμαν εκτελέστηκαν από τους Βουλγάρους άνδρες των Κυργίων, οι οποίοι παραδόθηκαν μαζί με γυναικόπαιδα νομίζοντας ότι δεν θα τους σκοτώσουν… Συνολικά οι Κυργιώτες που εκτελέστηκαν ή δολοφονήθηκαν με ξυλοδαρμό από τους Βουλγάρους κατά τη διάρκεια ή και μετά την Εξέγερση της Δράμας ήταν 144 άτομα.

Η σφαγή του 1941 στο Δοξάτο

Νίκος Δαγλής, ο αδερφός του παππού. Εκτελέστηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 1941 στο Δοξάτο

Το βράδυ της 28ης Σεπτεμβρίου 1941 μία ομάδα ανταρτών (25-30 άτομα) με ορμητήριο το Τσαλ Νταγ (όρη Λεκάνης) και με αρχηγό τον έφεδρο ανθυπολοχαγό, δικηγόρο Χρήστο Καλαϊτζίδη από τον Νικηφόρο μπήκε στο Δοξάτο και πήρε τους άντρες της ομάδας του χωριού από τα σπίτια τους. Στις 11 το βράδυ οι αντάρτες επιτέθηκαν και πυρπόλησαν τον σταθμό χωροφυλακής του Δοξάτου, σκότωσαν 8 και τραυμάτισαν άλλους Βούλγαρους χωροφύλακες. Ανάμεσα στους Βούλγαρους τραυματίες ήταν και ο Νομάρχης Δράμας Βασίλ Γκεοργκίεφ, ο οποίος είχε σπεύσει στο Δοξάτο μαζί με 16 χωροφύλακες και ένοπλους πολίτες. Οι αντάρτες στη συνέχεια κατέφυγαν στο Τσαλ Νταγ και τους ακολούθησαν 200 περίπου Δοξατινοί.

Τις πρωινές ώρες της 29ης Σεπτεμβρίου βουλγαρικό απόσπασμα μπήκε στο Δοξάτο, ενώ βουλγαρικό αεροπλάνο βομβάρδισε τα ακρινά σπίτια. Οι Βούλγαροι συνέλαβαν 200 περίπου κατοίκους, τους οδήγησαν στο σπίτι του Πέτρου Ηλιάδη κοντά στη θέση «Πευκάκια» και ολόκληρο το βράδυ μέχρι και τα ξημερώματα της 30ής Σεπτεμβρίου οδηγούσαν ομάδες των 15-20 ατόμων σε απόσταση ενός χιλιομέτρου, στο δρόμο προς την Αδριανή, για εκτέλεση. Σύμφωνα με τους Πασχαλίδη και Χατζηαναστασίου, οι Βούλγαροι εκτέλεσαν στο Δοξάτο 182 Έλληνες (166 ντόπιους και 16 από άλλες περιοχές - μεταξύ τους και ο αδερφός του παππού μου Νίκος Δαγλής) ενώ 18 Δοξατινοί σκοτώθηκαν σε άλλες περιοχές –σύνολο 200 θύματα.

Το μνημείο των εκτελεσθέντων στη θέση "Πευκάκια" στο Δοξάτο

Αυτή ήταν η δεύτερη σφαγή στο Δοξάτο από Βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής. Η πρώτη με θύματα 650 αθώους Δοξατινούς (άνδρες, γυναίκες και παιδιά), έγινε την 30η Ιουνίου 1913.

Καποδίστριας, 180 χρόνια

Οι Έλληνες που βγάζουν τα μάτια τους μόνοι τους: 180 χρόνια από τη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια.


Όλες οι θεμελιακές ενέργειες του Καποδίστρια, που απέβλεπαν κυρίως στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πτωχών τάξεων, ήταν αναπόφευκτο να δημιουργήσουν έντονες και βίαιες αντιδράσεις εκείνων που θίγονταν άμεσα τα συμφέροντά τους. Επιπλέον, το γεγονός ότι εκ των πραγμάτων ήταν αδύνατη η ικανοποίηση σωρείας απαιτήσεων, άλλοτε λογικών και συνήθως υπερβολικών και παράλογων, είχε ως αποτέλεσμα την ένταση του αντιπολιτευτικού εναντίον του ρεύματος. Οι μεγάλοι γαιοκτήμονες, οι κοτζαμπάσηδες, πολλοί οπλαρχηγοί και οι μεγάλοι καραβοκυραίοι των ναυτικών νησιών πρωτοστατούσαν στις κινήσεις εναντίον του κυβερνήτη. Οι λαϊκές τάξεις, όσο κι αν λάτρευαν τον κυβερνήτη τους, δεν μπορούσαν να αποτελέσουν σοβαρό αντιπερισπασμό στην ολιγαρχία των ισχυρών, από τους οποίους μάλιστα εξαρτιόνταν, αφού είχαν μαζί τους σχέση εργοδότη και εργαζόμενου… Η Ύδρα αποτελούσε το κέντρο της αντιπολίτευσης, με εγκέφαλο τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο και στενούς συνεργάτες του τον Ανδρέα Μιαούλη και τον Λάζαρο Κουντουριώτη. Κύριος στόχος τους ήταν η ανατροπή του κυβερνήτη… Έντονος αντιπολιτευτικός αναβρασμός επικρατούσε και στη Μάνη, με πρωτεργάτες μέλη της οικογένειας Μαυρομιχάλη. Ο Καποδίστριας γνώριζε ότι το θανάσιμο εναντίον του μίσος των Μαυρομιχαλαίων οφειλόταν στο γεγονός ότι είχε τολμήσει να καταργήσει τα τεράστια οικονομικά προνόμια στους δασμούς και τους φόρους, που είχαν αποκτήσει κατά την Τουρκοκρατία, και να τους αφαιρέσει την παράνομη κατοχή που είχαν κάνει στα τελωνεία της νότιας Μεσσηνίας. Τελικά, όταν η κυβέρνηση αναγκάστηκε να πάρει ορισμένα περιοριστικά μέτρα στις παράνομες κινήσεις τους, η αντίδραση των Μαυρομιχαλαίων κορυφώθηκε και υποκίνησαν στην έδρα τους, το Λιμένι της Μάνης, αιματηρή στάση …Στις 14 Ιουλίου 1831, με 200 ένοπλους Υδραίους  ο Μιαούλης έφτασε στον Πόρο και κατέλαβε το μεγαλύτερο πλοίο του πολεμικού στόλου «Ελλάς» και το μικρό φρούριο του νησιού … Ο Μιαούλης προσπάθησε να πείσει τον Κανάρη να προσχωρήσει στους στασιαστές, εκείνος όμως αρνήθηκε και χαρακτήρισε την πράξη του Μιαούλη «ανταρσία»… Ξημερώνοντας 1 Αυγούστου 1831 – και παρά τις αντιρρήσεις του Κριεζή – ο Μιαούλης διέταξε τους άνδρες του να τοποθετήσουν φυτίλια στην πυριτιδαποθήκη της φρεγάτας «Ελλάς» και στις κορβέττες «Ύδρα», «Εμμανουήλ» και «Καρτερία». Στις 9:30 το πρωί έδωσε διαταγή να πυροδοτηθούν τα φυτίλια. Το «Ύδρα» και το καμάρι του στόλου, «Ελλάς», καταστράφηκαν ολοσχερώς. Ο Κανάρης ανήγγειλε την ίδια ημέρα το συνταρακτικό γεγονός στον Καποδίστρια… Η κατάσταση έλαβε επικίνδυνες διαστάσεις με την ενεργό ανάμειξη της αγγλικής και γαλλικής διπλωματίας, που απροκάλυπτα υποστήριζαν την Ύδρα και τη Μάνη. Μανιάτες και Υδραίοι, με την ενεργό συμμετοχή του γαλλικού στρατού, κατέλαβαν την Καλαμάτα και έκαψαν τα κυβερνητικά πλοία πού βρίσκονταν στο λιμάνι της… Από τις αρχές Σεπτεμβρίου κυκλοφορούσαν έντονες φήμες για επικείμενη δολοφονία του κυβερνήτη, και το στενό του περιβάλλον τον παρότρυνε να πάρει προφυλακτικά μέτρα και να διατάξει παρακολούθηση των Μαυρομιχαλαίων. Ο Καποδίστριας αρνήθηκε κατηγορηματικά, λέγοντας ότι δεν θα έφταναν ως το έγκλημα, που θα έπληττε κυρίως την Ελλάδα. Οι Μαυρομιχαλαίοι, όμως, έχοντας την απροκάλυπτη υποστήριξη των αντιπρέσβεων της Αγγλίας και της Γαλλίας, είχαν πάρει την τραγική για την Ελλάδα απόφασή τους. Τα ξημερώματα της Κυριακής, 27 Σεπτεμβρίου 1831, όταν ο Καποδίστριας έφτασε στην είσοδο της εκκλησίας του Αγίου Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο, οι εθνοκτόνες σφαίρες του Κωνσταντίνου και το μαχαίρι του Γεωργίου Μαυρομιχάλη σώριασαν νεκρό τον μεγάλο Ευρωπαίο διπλωμάτη και μοναδικό Έλληνα πολιτικό.

μέσα στην ξινή μυρουδιά του τρύγου

Αμπέλια της Νεμέας και της Στυμφαλίας / © I.A. Daglis

Νεμέα, Στυμφαλία, Φλιούντα, Τιτάνη. Πλούσια και γλυκόηχα ονόματα φέρνουνε στο μυαλό μια γη άγρια, τις ζωντανές και νέες δυνάμεις της Ελλάδας αλλά και των τεράτων και των γιγάντων τα δύσκολα παιδικά χρόνια: το λιοντάρι της Νεμέας, τις ανθρωποφάγες Στυμφαλίδες όρνιθες και τον Τιτάνα, αδελφό του Ήλιου και ιδρυτή της Τιτάνης. Αυτούς τους αρχαϊκούς θρύλους τους αναζήτησα από τη Νεμέα ως τη Στυμφαλία, από τη Στυμφαλία ως τη Σικυώνα, μετά την πηγή της Στυγός, εκείνο το τελευταίο ελληνικό καλοκαίρι, δρομοκόπος στην Αργολίδα και στις στράτες της Αρκαδίας, μέσα στην ξινή μυρουδιά του τρύγου, της μαύρης σταφίδας που ξεραινόταν σε λιάστρες στον ήλιο …

Jacques Lacarriere [Το ελληνικό καλοκαίρι, 1975]

The Great Fire and Massacre of Smyrna

Smyrna (Greek: Σμύρνη or Σμύρνα) was an ancient city located at a central and strategic point on the Aegean coast of Anatolia. Thanks to its advantageous port conditions, its ease of defence and its good inland connections, Smyrna rose to prominence. The ancient city is located at two sites within modern Izmir, Turkey. While the first site rose to prominence during the Archaic Period as one of the principal ancient Greek settlements in western Anatolia, the second, whose foundation is associated with Alexander the Great, reached metropolitan proportions especially during the period of the Roman Empire, from which time most of the present-day remains date.

The Great Fire of Smyrna is the name commonly given to the fire that ravaged Smyrna starting 13 September 1922 and lasting until 17 September 1922. It occurred four days after the Turkish army regained control of the city on 9 September 1922. Turks systematically burned the city and killed Greek and Armenian inhabitants. There is extensive relevant eyewitness evidence from Western troops sent to Smyrna during the evacuation, foreign diplomats/relief workers based at Smyrna and Turkish sources. The fire mainly affected the Greek quarters of the city, taking many lives. Ethnic cleansing soon followed, resulting in the expulsion of most of the Greeks from the city, ending their 3000 years presence in Smyrna.

George Horton was the U.S. Consul General  of Smyrna who was compelled to evacuate Smyrna on September 13, arriving in Athens on September 14. He published his own account, in 1926, of what happened in Smyrna and included testimony from a number of eye-witnesses and additionally quoted a number of contemporary scholars. Horton noted that it was not till after the Armenian quarter had been cleared by Turkish soldiers that the Turkish soldiers torched a number of houses simultaneously, on September 13, behind the American Inter-Collegiate Institute. Moreover, they waited for the wind to blow in the right direction, away from the homes of the Muslim population, before starting the fire. This is backed up by the eye-witness report of Miss Minnie Mills, the dean of the Inter-Collegiate Institute:
"I could plainly see the Turks carrying the tins of petroleum into the houses, from which, in each instance, fire burst forth immediately afterward. There was not an Armenian in sight, the only persons visible being Turkish soldiers of the regular army in smart uniforms." This was also confirmed by the eye-witness report of Mrs King Birge the wife of an American missionary, who viewed events from the tower of the American College at Paradise.

Here is an abridged summary of notable events in the destruction of Smyrna described in Horton's account:
    * Turkish soldiers cordoned off the Armenian quarter during the massacre. Armed Turks massacred Armenians and looted the Armenian quarter.
    * After their systemic massacre Turkish soldiers, in smart uniforms, set fire to Armenian buildings using tins of petroleum, and other flammables, with flaming rags soaked in those flammable liquids.
    * To supplement the devastation, small bombs were planted by the soldiers, under paving slabs around the christian parts of the city to take down walls. One of the bombs was planted near the American Consulate and another at the American Girl's School.
    * The fire was started on September 13. The last Greek soldiers had evacuated Smyrna on September 8. The Turkish Army was in full control of Smyrna from September 9. All Christians remaining in the city who evaded massacre stayed within their homes fearing for their lives. The burning of the homes forced Christians in to the streets. This was personally witnessed by Horton.
    * The fire was initiated at one edge of the Armenian quarter when a strong wind was blowing toward the christian part of town and away from the Muslim part of town. Citizens of the Muslim quarter were not involved in the catastrophe. However, the Muslim quarter did celebrate the arrival of the Turkish Army.
    * Turkish soldiers guided the fire through the modern Greek and European section of Smyrna by pouring flammable liquids in to the streets for the fire to consume. These were poured in front of the American Consulate to guide the fire there and this was witnessed by C. Clafun David, the Chairman of the Disaster Relief Committee of the Red Cross (Constantinople Chapter) and others who were standing at the door of the Consulate. Mr Davis testified that he put his hands in the mud where the flammable liquid was poured and indicated that it smelled like mixed petroleum and gasoline. The soldiers that were observed doing this had started from the quay and proceeded towards the fire thus ensuring the rapid and controlled spread of the fire.
    * Dr Alexander Maclachlan, the president of the American College, together with a sergeant of the American Marines were stripped and then beaten by Turkish soldiers with clubs. In addition, a squad of American Marines was fired on.

Aristotle Onassis  who was born in Smyrna, and who later became the richest man in the world, was one of the Greek survivors of Smyrna. The various biographies of his life document notable and quite sensitive aspects of his experiences during the Smyrna Catastrophe. His life experiences were recreated in the movie called Onassis, The Richest Man in the World and includes Onassis' personal relationship with a Turkish officer.
During the Smyrna Catastrophe the Onassis family lost their substantial property holdings which were either taken or given to Turks as bribes to secure their safety and freedom. They became refugees fleeing to Greece after the fire. However, Aristotle Onassis stayed behind to save his father who had been placed in a Turkish concentration camp. He was successful in saving his father's life. During this period Onassis lost three uncles and one aunt with her husband Chrysostomos Konialidis and their daughter, who were burned to death when Turkish soldiers set fire to a church in Thyatira where 500 Christians had found shelter to avoid Turkish soldiers and the Great Fire of Smyrna

11 September 2001

A horrible anniversary. God bless the innocent victims of the New York terrorist attack.

Siege of Leningrad

Leningrad (St. Petersburg): Kanal Griboyedova, Cathedral of the Resurrection of Christ

70 years ago: The Siege of Leningrad by the German and Finish Armies started on 8 September 1941, when the last land connection to the city was severed. Although the Soviets managed to open a narrow land corridor to the city on 18 January 1943, lifting of the siege took place on 27 January 1944, 872 days after it began. It was one of the longest and most destructive sieges in history and one of the most costly in terms of casualties.

Hitler with Finland's Marshal Carl Gustav Mannerheim and President Risto Ryti; meeting in Imatra, Finland, 200 km north-west of Leningrad, in 1942.

Τέλος καλοκαιριού

Αποκαλόκαιρο, ελαιώνας στη Μάνη / © I.A. Daglis

 

Κανένα ίχνος
στη φωνή του τζίτζικα
ότι πεθαίνει.

Ματσούο Μπασό[1644–1694, γιαπωνέζος ποιητής]

Αποκεφαλισμός του Αη-Γιάννη

 

Ιωάννης Πρόδρομος

Ψηφιδωτό στο ναό της Ύπατης Σοφίας του Ένσαρκου Λόγου του Θεού, Κωνσταντινούπολη

29 Αυγούστου: Μνήμη της  αποτομής της κεφαλής του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου

Πώς και γιατί; Ο Ιωάννης ήταν ένα ιδιαίτερα ενοχλητικό πρόσωπο για την εξουσία της εποχής του, καθώς έλεγχε δημόσια τον Ηρώδη Αντύπα, τετράρχη της Γαλιλαίας, για την παράνομη συμβίωσή του με τη σύζυγο τού (εν ζωή) αδελφού του Ηρώδη Φιλίππου, και ανηψιά και των δυο τους, την Ηρωδιάδα. Καθώς ο Ηρώδης ήταν η εξουσία και ο Ιωάννης απλώς μια ενοχλητική κριτική της εξουσίας, η εξουσία έκανε αυτό που πάντα ήξερε να κάνει: λογοκρισία. Δηλαδή απλούστατα ο Ηρώδης μπουντρούμιασε τον Ιωάννη. Σε κάποια γιορτή των γενεθλίων του, ο Ηρώδης ζήτησε από την κόρη της Ηρωδιάδας Σαλώμη να του χορέψει και κατόπιν της υποσχέθηκε με όρκο να της δώσει ό,τι του ζητήσει. Η Ηρωδιάδα, που δεν συμπαθούσε και ιδιαίτερα τον Ιωάννη, προέτρεψε την κόρη της να ζητήσει το κεφάλι του Ιωάννη επί πίνακι. Έτσι λύθηκε αισίως και με "κομψό τρόπο" το πρόβλημα αμφιβήτησης της εξουσίας. Ανάλογους "κομψούς τρόπους" βρίσκει η εξουσία διαχρονικά για να λύνει τα όποια προβλήματά της.

Berliner Mauer anniversary

On 15 June 1961, First Secretary of the Socialist Unity Party and DDR State Council chairman Walter Ulbricht stated in an international press conference, "Niemand hat die Absicht, eine Mauer zu errichten!" (No one has the intention of erecting a wall!). It was the first time the colloquial term Mauer (wall) had been used in this context...
On Saturday, 12 August 1961, the leaders of the DDR attended a garden party at a government guesthouse in Döllnsee, in a wooded area to the north of East Berlin. There Ulbricht signed the order to close the border and erect a wall. At midnight, the police and units of the East German army began to close the border and, by Sunday morning, 13 August, the border with West Berlin was closed. East German troops and workers had begun to tear up streets running alongside the border to make them impassable to most vehicles and to install barbed wire entanglements and fences along the 156 kilometres around the three western sectors, and the 43 kilometres that divided West and East Berlin.
The barrier was built slightly inside East Berlin or East German territory to ensure that it did not encroach on West Berlin at any point. Later, it was built up into the Wall proper, the first concrete elements and large blocks being put in place on 17 August. During the construction of the Wall, National People's Army (NVA) and Combat Groups of the Working Class (KdA) soldiers stood in front of it with orders to shoot anyone who attempted to defect. Additionally, chain fences, walls, minefields and other obstacles were installed along the length of East Germany's western border with West Germany proper. A huge no man's land was cleared to provide a clear line of fire at fleeing refugees...

Pulsars

Composite Optical/X-ray image of the Crab Nebula, showing synchrotron emission in the surrounding pulsar wind nebula, powered by injection of magnetic fields and particles from the central pulsar

Optical: NASA/HST/ASU/J. Hester et al. X-Ray: NASA/CXC/ASU/J. Hester et al.

The pulsar, an entirely novel kind of star, was discovered by Joselyn Bell Burnell on 6 August 1967,while she was still a PhD student at the University of Cambridge. Pulsars (pulsating stars) are highly magnetized, rotating neutron stars that emit a beam of electromagnetic radiation. The radiation can only be observed when the beam of emission is pointing towards the Earth. This is called the lighthouse effect and gives rise to the pulsed nature that gives pulsars their name.

Η λέξη pulsar προήλθε από την συγχώνευση των λέξεων pulsating και star («παλλόμενος αστέρας» θα λέγαμε) και πρωτοεμφανίστηκε το 1968. Η πρώτη ανακάλυψη ενός πάλσαρ έγινε πριν από 40 χρόνια – στις 6 Αυγούστου 1967, από την Τζόσελιν Μπαρνέλ (Joselyn Burnell) και τον Άντονι Χιούις (Anthony Hewish) του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ. Κατά τη διάρκεια παρατηρήσεων κουάζαρ με μια συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων, αντιλήφθηκαν πως λάμβαναν ένα σήμα με υψηλή κανονικότητα, που αποτελούνταν από παλμούς ακτινοβολίας με περίοδο μερικών δευτερολέπτων (δηλαδή συχνότητα μικρότερη του ενός Hz).
Οι δύο επιστήμονες σοκαρισμένοι από την σχεδόν αφύσικη κανονικότητα των εκπομπών (ας σημειώσουμε εδώ πως η κανονικότητα του σήματος κάποιων πάλσαρ φτάνει την κανονικότητα των ατομικών ρολογιών), βάφτισαν την ανακάλυψή τους LGM-1, που ήταν τα αρχικά των λέξεων Little Green Men (δηλαδή «μικρά πράσινα ανθρωπάκια») – καλύπτοντας με βρετανικό χιούμορ την αιρετική υπόθεση πως ίσως επρόκειτο για σήματα από εξωγήινα νοήμονα όντα.

Πάλσαρ - τα τραγούδια του σύμπαντος
Γεωτρόπιο, 4 Αυγούστου 2007
(https://1drv.ms/b/s!Akpx0yeihiGHgYwBD9EKzOPvEeW6nA?e=PZXE7D)

Στον Γιάννη Σειραδάκη, με ιδιαίτερη εκτίμηση και αγάπη

Τα τραγούδια παίρνουν κάτι απ' την ψυχή μας
και το μεταφέρουν στο στερέωμα,
όπου αναβοσβήνει σα θλιμμένο πάλσαρ
και τον δρόμο δείχνει για τους ναυαγούς...

Θανάσης Παπακωνσταντίνου [Όταν τραγουδάω, 1996]

Μελίνα Κανά - Όταν τραγουδάω

Ο Μιαούλης και η καταστροφή του ελληνικού στόλου

Ξημερώματα της 1ης Αυγούστου 1831 ο ναύαρχος Μιαούλης διατάζει τους άνδρες του να τοποθετήσουν φυτίλια στην πυριτιδαποθήκη της φρεγάτας «Ελλάς» και στις κορβέτες «Ύδρα», «Εμμανουήλ» και «Καρτερία». Στις 9:30 το πρωί δίνει διαταγή να πυροδοτηθούν τα φυτίλια. Η «Ύδρα» και το καμάρι του στόλου, «Ελλάς», καταστρέφονται ολοσχερώς. Ο Κανάρης αναγγέλει την ίδια ημέρα το συνταρακτικό γεγονός στον Καποδίστρια...
Για τη στάση των Υδραίων: Ιωάννης Καποδίστριας

'Ιων Δραγούμης

… Ένα άλλο γεγονός που θα πρέπει να ενόχλησε τον Καβάφη βαθιά ήταν η δολοφονία, από το Τάγμα Ασφαλείας του Βενιζέλου, του Ίωνα Δραγούμη στις 31 Ιουλίου του 1920 (στους Αμπελοκήπους της Αθήνας). Ο Βενιζέλος βρισκόταν στο Παρίσι και δεν είχε άμεση εμπλοκή, παρέμεινε όμως φίλος με τον πρώην μακεδονομάχο Γύπαρη, που φερόταν να έχει δώσει την εντολή για την εκτέλεση. Εκτός από τον Γύπαρη, κατηγορήθηκε ως ηθικός αυτουργός και ο Εμμανουήλ Μπενάκης, πατέρας της Πηνελόπης Δέλτα και του Αντώνη Μπενάκη, φίλων του Καβάφη… Ο Δραγούμης, άκρως αντιβενιζελικός, θεωρούσε τον Βενιζέλο ως τον μεγαλύτερο εχθρό της Ελλάδας. Μεταξύ 1917 και 1919 έζησε στην Κορσική και στη συνέχεια στη Σκόπελο, όπου τον εξόρισε η κυβέρνηση Βενιζέλου. Το 1905 εργάστηκε για έξι σχεδόν μήνες στο ελληνικό προξενείο της Αλεξάνδρειας και γνωρίστηκε με τον Καβάφη…
Διονύσης Στεργιούλας [Το τελευταίο ποίημα του Καβάφη, Οδός Πανός, τχ. 147, Ιανουάριο-Μάρτιος 2010]

Ο Ίων Δραγούμης κι ο Πέτρος Βλαστός είναι, θαρρώ, οι δυο άνθρωποι που περισσότερο τίμησα και αγάπησα στη ζωή μου.
Νίκος Καζαντζάκης [Ταξιδεύοντας: Αγγλία, 1969]
 
Ο Δραγούμης υπήρξε «αριστοκράτης», από αυτούς που «κατακτούν με το σπαθί τους τις ιδιότητες που συνεπάγεται» η λέξη, «γλυκοαίματος και θανάσιμα μισητός, άνθρωπος των σαλονιών και των κομιτάτων, δημοτικιστής και γόνος καθαρολόγων, σεμνός και ερωτιάρης, εχθρός της μικρής και εντίμου Ελλάδος αλλ' αδελφικός φίλος του βασιλέως, μακράν μέχρι θανάτου από τον Ελευθέριο Βενιζέλο και οραματιστής κοινός μιας άλλου είδους μεγάλης Ελλάδας. Αυτές όλες οι πέρλες, δε συνθέτουν μόνον ένα μυστηριώδες όνομα, παρά γεννούν μια προσωπική μυθολογία, που με γέμιζε γοητεία σ' όλη την πρώτη μου νεότητα. [...] Στη Σαμοθράκη του εξακολουθώ να βρίσκω ίσαμε σήμερα τον λεπτοφυή συγγραφέα και πατριώτη από πηγή. [...] Στο βάθος το ήξερε καλά κι ο ίδιος όταν έλεγε: «Να μεγαλώνω σα φυτό στη Ρωμιοσύνη μέσα. Σκοπό να μην έχω, παρά να είμαι εγώ ο σκοπός μου. Να περνώ στη Ρωμιοσύνη μέσα σαν άστρο που λάμπει στο σκοτάδι. Η μορφή μου, περνώντας, να ξυπνά τους άλλους και να θέλουν να τη μιμούνται...»
Οδυσσέας Ελύτης [Εν λευκώ, 2006]

Μαυριώτισσα

26 Ιουλίου 1986. Καστοριά. Στην Παναγία τη Μαυριώτισσα ... γεύομαι τον χρόνο και τον θάνατο κι αυτά που μένουν ..

Bikini and Bikini

Mushroom-shaped cloud and water column from the underwater Baker nuclear explosion of July 25, 1946. Photo taken from a tower on Bikini Island, 5.6 km away.

25 July 1946, 65 years ago: Nuclear weapon test Baker at Bikini Atoll, part of Operation Crossroads. The purpose of Operation Crossroads was to investigate the effect of nuclear weapons on naval ships. Crossroads consisted of two detonations, each with a yield of 23 kilotons: Able was detonated at an altitude of 158 m on July 1, 1946; Baker was detonated 27 m underwater on July 25, 1946.

Bikini Atoll, with Bikini Island boxed in the northeast. The crater formed by the Castle Bravo nuclear test can be seen on the northwest cape of the atoll.

The Crossroads tests were the fourth and fifth nuclear explosions conducted by the United States (following the Trinity test and the bombings of Hiroshima and Nagasaki). They were the first of many nuclear tests held in the Marshall Islands and the first to be publicly announced beforehand and observed by an invited audience, including a large press corps.
The test resulted in the radioactive contamination of all the target ships by the underwater Baker shot. It was the first case of immediate, concentrated local radioactive fallout from a nuclear explosion (the fallout from an air burst is global, held in the stratosphere for days and widely dispersed). Chemist Glenn Seaborg, the longest-serving chairman of the Atomic Energy Commission, called Baker "the world's first nuclear disaster".
Because of radioactive contamination, Bikini remained uninhabited as of 2010, though it is occasionally visited by sport divers.

November 1946: Fashion model Dovima wearing bikini, Montego Bay, Jamaica.

The bikini is typically a women's two-piece swimsuit. The modern bikini was invented by French engineer Louis Réard in 1946, who named it after Bikini Atoll in the Pacific, the site of the Operation Crossroads nuclear weapon tests in July that year. The bikini is perhaps the most popular female beachwear around the globe, according to French fashion historian Olivier Saillard due to "the power of women, and not the power of fashion". Predecessors of the bikini date to antiquity and the Greco-Roman world. Art dating from the Diocletian period (286-305 AD) in Villa Romana del Casale, Sicily, depicts women in garments resembling bikinis in mosaics on the floor.

The "Bikini girls" mosaic showing women exercising, first quarter of the 4th century AD. 

Villa Romana del Casale, Sicily.

Η Συνθήκη της Λωζάννης και ο Βενιζέλος

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος με τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ στην Άγκυρα τον Οκτώβριο του 1930

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την επανάσταση του 1922, ο Βενιζέλος δέχθηκε να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στη διάσκεψη της Λωζάννης όπου στις 24 Ιουλίου 1923 υπέγραψε τη συνθήκη ειρήνης με την Τουρκία…  Ο Βενιζέλος, που ήθελε να θεωρείται πατέρας της νίκης (στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη Μικρά Ασία) αλλά ποτέ δεν δέχτηκε το μερίδιό του στην ήττα (οι ευθύνες μιας ήττας δεν πρέπει να αναζητούνται μόνο στην τελευταία φάση του πολέμου ούτε μόνο στην ηγεσία του στρατού), αφού συμπαρέσυρε στις επιλογές του φίλους και αντιπάλους και εν τέλει την ίδια την ελληνική ιστορία, όταν κυριολεκτικά χάθηκαν όλα για την Ελλάδα πέρασε στην απέναντι όχθη της Μεγάλης Ιδέας: έγινε, με τη μεσολάβηση του ιταλού δικτάτορα Μουσολίνι, ένθερμος οπαδός της ελληνοτουρκικής φιλίας. Το χάσμα που τον χώριζε από τους πολιτικούς του αντιπάλους και από τον μισό περίπου ελληνικό πληθυσμό μεγάλωνε διαρκώς, η φιλία του όμως με τον Μουσταφά Κεμάλ (Ατατούρκ) θα ήταν στο εξής αδιατάρακτη και ο Κεμάλ με κάθε ευκαιρία θα έπλεκε το εγκώμιο του Βενιζέλου..
... Με τις ελληνοτουρκικές συμφωνίες του 1930 παγιώνονται προς το χειρότερο, εις βάρος της Ελλάδας και των προσφύγων, οι αποφάσεις της συνθήκης της Λωζάννης και οι πρόσφυγες χάνουν πλέον κάθε ελπίδα για επιστροφή στη γη τους. Την ίδια περίοδο ο Βενιζέλος εκφράζεται αρνητικά για το θέμα της ένωσης της Κύπρου και των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα. Τον Νοέμβριο του 1932, εποχή που ο Καβάφης αρχίζει να γράφει το ποίημα «Εις τα περίχωρα της Αντιοχείας», ο Βενιζέλος έχει μόλις χάσει, μετά από 4 χρόνια, τη διακυβέρνηση της χώρας, ενώ λίγο καιρό πριν είχε προτείνει τον Κεμάλ Ατατούρκ για Νόμπελ Ειρήνης.

Διονύσης Στεργιούλας [Το τελευταίο ποίημα του Καβάφη, Οδός Πανός, τχ. 147, Ιανουάριο-Μάρτιος 2010]

Back to black

Black / I.A. Daglis

You went back to what you knew

So far removed from all that we went through

And I tread a troubled track

My odds are stacked

I'll go back to black ...

Back to Black, 2006
Amy Jade Winehouse (14 September 1983 – 23 July 2011)

Tesla - 155 years from his birth

Thunderstorm lightning in Athens, 28 June 2010 / Chris Kotsiopoulos

The scientific man does not aim at an immediate result. He does not expect that his advanced ideas will be readily taken up. His work is like that of the planter — for the future. His duty is to lay the foundation for those who are to come, and point the way. He lives and labors and hopes.

Nikola Tesla, "Radio Power Will Revolutionize the World", in Modern Mechanics and Inventions (July 1934)

Nikola Tesla (Serbian: Никола Тесла; born 10 July 1856) was an inventor, mechanical engineer, and electrical engineer. He was an important contributor to the birth of commercial electricity, and is best known for his many revolutionary developments in the field of electromagnetism in the late 19th and early 20th centuries. Tesla's patents and theoretical work formed the basis of modern alternating current (AC) electric power systems, including the polyphase system of electrical distribution and the AC motor. This work helped usher in the Second Industrial Revolution.

Born an ethnic Serb in the village of Smiljan (now part of Gospić), in the Croatian Military Frontier of the Austrian Empire (modern-day Croatia), Tesla was a subject of the Austrian Empire by birth and later became an American citizen. Because of his 1894 demonstration of wireless communication through radio and as the eventual victor in the "War of Currents", he was widely respected as one of the greatest electrical engineers who worked in America. He pioneered modern electrical engineering and many of his discoveries were of groundbreaking importance. In the United States during this time, Tesla's fame rivaled that of any other inventor or scientist in history or popular culture. Tesla demonstrated wireless energy transfer to power electronic devices as early as 1893, and aspired to intercontinental wireless transmission of industrial power in his unfinished Wardenclyffe Tower project.

The SI unit measuring magnetic field B (also referred to as the magnetic flux density and magnetic induction), the tesla (T), was named in his honor (at the CGPM, Paris, 1960).

Nikola Tesla on the 100 Serbian dinar banknote, 2006 issue, front.

Η Ρωμιοσύνη εν φυλή συνότζιαιρη του κόσμου

αμμά  ξέρε πως ίλαντρον όντας κοπή καβάτζιν

τριγύρου του πετάσσουνται τρακόσια παραπούλια

Σήμερα συμπληρώνονται 190 χρόνια από μια από τις λιγότερο γνωστές γενοκτονίες  Ελλήνων που διαπράκτηκαν από τους Τούρκους, είναι η γενοκτονία των 486 ελλήνων προυχόντων της Κύπρου στις 9 Ιουλίου του 1821. Πρώτος απαγχονίστηκε ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός και λίγα λεπτά μετά, αποκεφαλίστηκαν οι Μητροπολίτες Πάφου, Κιτίου και Κυρηνείας και οι λοιποί των 486 προυχόντων.

Ας δούμε  σύντομα  το ιστορικό της γενοκτονίας αυτής  των 486 προυχόντων της Κύπρου. Αρχές του 19ου αιώνα…. Τουρκοκρατία, όπως παντού στον ελληνικό χώρο. Ο κόσμος υποφέρει από την πείνα, την άδικη φορολογία και φυσικά την ανελευθερία. Η δυστυχία σπρώχνει τον κόσμο στην Κύπρο στην εξέγερση του 1804, την αποτυχία και την καρατόμηση του σημαντικότερου Κύπριου  δραγουμάνου Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου, το 1809 στην Κωνσταντινούπολη. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες ανεβαίνει στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο στα 1810 ο Κυπριανός.
Άνθρωπος μορφωμένος και διορατικός, προσπαθεί από τα πρώτα κιόλας χρόνια της Αρχιεπισκοπίας του, να διαδώσει στο νησί το πνεύμα του Διαφωτισμού, όπως τον είχε ζήσει ο ίδιος ως φοιτητής στην ανώτερη ελληνική σχολή του Ιασίου στη Μολδαβία. Εκεί έζησε για 19 χρόνια και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και των γνώσεών του επηρεάστηκε αρκετά από τον ηγεμόνα Μιχαήλ Κωνσταντίνο Σούτσο.
Ανάμεσα στα έργα του Αρχιεπίσκοπου Κυπριανού, ήταν η θεμελίωση της παιδείας και η ίδρυση της Ελληνικής Σχολής (το μετέπειτα Παγκύπριο Γυμνάσιο) απέναντι από το κτίριο της Αρχιεπισκοπής. Η πλούσια μάλιστα βιβλιοθήκη της Σχολής, παραμένει μια από τις σημαντικότερες στο νησί, μέχρι και σήμερα.
Για τη μύηση του Κυπριανού στη Φιλική Εταιρεία, δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία αναφορικά με το «πότε και από ποιόν». Όμως, το 1820, φιλοξένησε τον Φιλικό Δ. Ίπατρο και του υποσχέθηκε οικονομική βοήθεια για την επικείμενη Εξέγερση. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, παρέδωσε την υποσχόμενη υλική βοήθεια στον συνεργάτη του Υψηλάντη, Αντώνιο Πελοπίδα. Η Φιλική Εταιρεία του μηνούσε πως «η έναρξη του σχολείου εγγίζει» και την απόφαση της να μην δημιουργηθεί ένοπλος ξεσηκωμός στην ίδια τη Μεγαλόνησο. Λόγω της γεωγραφικής θέσης, της γειτνίασης με τη Συρία και την Αίγυπτο, μια εξέγερση θα ήταν σίγουρα επικίνδυνη και καταδικασμένη. Ταυτόχρονα καλούσε τον Αρχιεπίσκοπο: «να σκεφθή πώς να διαφυλάξη το ποίμνιόν του από τους κατοίκους εκεί εχθρούς».
Έναν περίπου μήνα μετά την έναρξη της Επανάστασης, εκδόθηκε σουλτανικό διάταγμα για την άμεση αφόπλιση όλων των Ελλήνων της Κύπρου. Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου  Κυπριανός μάλιστα, με σχετική εγκύκλιο, κάλεσε τους πιστούς, να παραμείνουν ήρεμοι και αδρανείς. Έδωσε επίσης διαβεβαίωση στον κυβερνήτη Κιουτσούκ Μεχμέτ για τη νομιμοφροσύνη των Ελλήνων. Όλα τα όπλα παραδόθηκαν. Ακόμα και οι χασάπηδες έμειναν… αμαχαίρωτοι.
Ο άγγλος περιηγητής Carne, γνώρισε τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό, λίγο πριν από τα αιματηρά γεγονότα.
Αναφέρει ότι ο Αρχιεπίσκοπος του είπε:
«Ο θάνατός μου δεν είναι μακριά. Ξέρω πως μόνο ευκαιρία περιμένουν, για να με θανατώσουν». Όμως δεν έφυγε, για να σώσει τη ζωή του. Κι ας τρέχανε Έλληνες και Τούρκοι να του προσφέρουν τη βοήθεια τους. Απέρριψε κάθε διέξοδο και προτίμησε να μείνει στο νησί.
Η ιστορική απάντησή του γεμάτη αλτρουϊσμό, γενναιοψυχία και ποιμενική συνείδηση: «παρά το γαίμα τους πολλούς εν κάλλιο του Πισκόπου» παραμένει μέχρι σήμερα παράδειγμα προς μίμηση.
Παρά, λοιπόν, το γεγονός ότι στο νησί επικρατούσε ηρεμία, ο Οθωμανός κυβερνήτης τής νήσου, Mehmet Küçük, ζήτησε από τον Σουλτάνο Mahmud II (1785-1839) άδεια για να εκτελέσει 486 προεξέχοντα μέλη τής Ελληνικής κοινότητας, ώστε ο λαός να μείνει ακυβέρνητος, ουσιαστικά ακέφαλος.
Σάββατο ξημέρωμα, στην εκκλησία, ο Κυπριανός προσεύχεται και με μάτια κλαμένα, αρχίζει τη λειτουργία… Ακολούθως συλλαμβάνεται, και οδηγείται στον Μουσελλίμ-Αγά. Σ΄ αυτόν οδηγούνται και οι τρεις Μητροπολίτες. Με το που κλείνουν οι πόρτες, δίνει διαταγή ο Αγάς, να κλείσουν και οι πύλες των τειχών της Λευκωσίας, με αποτέλεσμα τον εγκλωβισμό του κόσμου.
Αρχίζει έτσι η ανάκριση από τον ίδιο τον Μουσελλίμ Αγά όπως πολύ παραστατικά περιγράφεται από τον εθνικό ποιητή της Κύπρου Βασίλη Μιχαηλίδη (συνημμένα όλο το ποίημα της 9ης Ιουλίου 1821) στην σπάνια καθαρά ελληνική κυπριακή διάλεκτο που δυστυχώς με την πάροδο του χρόνου «χάνεται». Η κατηγορία;
«Εμάσιεστουν (μαχώσασταν) με τους Ρωμιούς τους άλλους να σμιχτήτε,
τους Τούρκους που τες τέσσερεις μερκές (μεριές) να πολεμάτε,
εμάσιεστουν εις τάρματα τζι’ εσείς να σηκωθήτε,
για να σμιχτήτε ούλοι σας τζιαι την Τουρτζιάν να φάτε.»
Στην άρνηση του Κυπριανού, ο Τούρκος αναφέρει τα επαναστατικά φυλλάδια που κυκλοφορούν στην Χώρα (στην Λευκωσία) και λέει πως έχει βάλει σκοπό να σκοτώσει και τον τελευταίο Έλληνα του νησιού. Η στιχομυθία που ακολουθεί, στην ενότητα Ρωμιοσύνη, είναι το κομμάτι του έργου, που οι περισσότεροι Ελληνοκύπριοι γνωρίζουν από τα μικρά τους χρόνια:
« - Πίσκοπε, ‘γιω την γνώμην μου ποττέ εν την αλλάσσω,
τζι’ όσα τζι’ αν πης μεν θαρευτής πως εν να (είναι να) σου πιστέψω.
Εχω στον νουν μου, πίσκοπε, να σφάξω, να κρεμμάσω,
τζι’ αν ημπορώ που τους Ρωμιούς την Τζιύπρον να παστρέψω,
τζι’ ακόμα αν ημπόρεια τον κόσμον να γυρίσω,
έθεν να σφάξω τους Ρωμιούς, ψυσιήν (ψυχή) να μεν αφήσω.
Και η απάντηση, κατά τον ποιητή, του εθνομάρτυρα Κυπριανού.
- Η Ρωμιοσύνη εν (είναι) φυλή συνότζιαιρη (συνόκαιρη) του κόσμου,
κανένας δεν εβρέθηκεν για να την-ι-ξηλείψη, κανένας, γιατί σιέπει  την (την σκέπει) που τάψη (από τα ύψη) ο Θεός μου.
Η Ρωμιοσύνη εν να (είναι να) χαθή, όντας ο κόσμος λείψη!
Σφάξε μας ούλους τζι’ ας γενή το γαίμαν μας αυλάτζιν,
κάμε τον κόσμον ματζιελλειόν τζιαι τους Ρωμιούς τραούλλια,
αμμά ξέρε (αλλά γνώριζε) πως ίλαντρον όντας κοπή καβάτζιν (καβάκι)
τριγύρου του πετάσσουνται τρακόσια παραπούλια. Το ‘νιν (το υνί του αρώτρου) αντάν να τρώ’ την γην τρώει την γην θαρκέται,
μα πάντα τζιείνον τρώεται τζιαι τζιείνον καταλυέται (τελειώνει).
Είσαι πολλά πικραντερός, όμως αν θεν να σφάξης,
σφάξε τους λας που πολεμούν αλλού αρματωμένοι.
Εμάς με σιέρκα (χέρια) όφκαιρα (άδεια) γιατί να μας πειράξης,
πούμαστον δίχως άρματα, τζι’ είμαστον νεπαμένοι;»