Sunday, July 31, 2011

'Ιων Δραγούμης

… Ένα άλλο γεγονός που θα πρέπει να ενόχλησε τον Καβάφη βαθιά ήταν η δολοφονία, από το Τάγμα Ασφαλείας του Βενιζέλου, του Ίωνα Δραγούμη στις 31 Ιουλίου του 1920 (στους Αμπελοκήπους της Αθήνας). Ο Βενιζέλος βρισκόταν στο Παρίσι και δεν είχε άμεση εμπλοκή, παρέμεινε όμως φίλος με τον πρώην μακεδονομάχο Γύπαρη, που φερόταν να έχει δώσει την εντολή για την εκτέλεση. Εκτός από τον Γύπαρη, κατηγορήθηκε ως ηθικός αυτουργός και ο Εμμανουήλ Μπενάκης, πατέρας της Πηνελόπης Δέλτα και του Αντώνη Μπενάκη, φίλων του Καβάφη… Ο Δραγούμης, άκρως αντιβενιζελικός, θεωρούσε τον Βενιζέλο ως τον μεγαλύτερο εχθρό της Ελλάδας. Μεταξύ 1917 και 1919 έζησε στην Κορσική και στη συνέχεια στη Σκόπελο, όπου τον εξόρισε η κυβέρνηση Βενιζέλου. Το 1905 εργάστηκε για έξι σχεδόν μήνες στο ελληνικό προξενείο της Αλεξάνδρειας και γνωρίστηκε με τον Καβάφη…
Διονύσης Στεργιούλας [Το τελευταίο ποίημα του Καβάφη, Οδός Πανός, τχ. 147, Ιανουάριο-Μάρτιος 2010]

Ο Ίων Δραγούμης κι ο Πέτρος Βλαστός είναι, θαρρώ, οι δυο άνθρωποι που περισσότερο τίμησα και αγάπησα στη ζωή μου.
Νίκος Καζαντζάκης [Ταξιδεύοντας: Αγγλία, 1969]
 

Ο Δραγούμης υπήρξε «αριστοκράτης», από αυτούς που «κατακτούν με το σπαθί τους τις ιδιότητες που συνεπάγεται» η λέξη, «γλυκοαίματος και θανάσιμα μισητός, άνθρωπος των σαλονιών και των κομιτάτων, δημοτικιστής και γόνος καθαρολόγων, σεμνός και ερωτιάρης, εχθρός της μικρής και εντίμου Ελλάδος αλλ' αδελφικός φίλος του βασιλέως, μακράν μέχρι θανάτου από τον Ελευθέριο Βενιζέλο και οραματιστής κοινός μιας άλλου είδους μεγάλης Ελλάδας. Αυτές όλες οι πέρλες, δε συνθέτουν μόνον ένα μυστηριώδες όνομα, παρά γεννούν μια προσωπική μυθολογία, που με γέμιζε γοητεία σ' όλη την πρώτη μου νεότητα. [...] Στη Σαμοθράκη του εξακολουθώ να βρίσκω ίσαμε σήμερα τον λεπτοφυή συγγραφέα και πατριώτη από πηγή. [...] Στο βάθος το ήξερε καλά κι ο ίδιος όταν έλεγε: «Να μεγαλώνω σα φυτό στη Ρωμιοσύνη μέσα. Σκοπό να μην έχω, παρά να είμαι εγώ ο σκοπός μου. Να περνώ στη Ρωμιοσύνη μέσα σαν άστρο που λάμπει στο σκοτάδι. Η μορφή μου, περνώντας, να ξυπνά τους άλλους και να θέλουν να τη μιμούνται...»
Οδυσσέας Ελύτης [Εν λευκώ, 2006]


No comments:

Post a Comment