Θέλεις υγιής γενέσθαι;

Milla Jovovich in Resident Evil "curing" an infected person

Ο Ιησούς προσέρχεται στην κολυμβήθρα της Βηθεσδά. Σ’ ένα τόπο θαυματουργικό. Οι ασθενείς προσέρχονται και περιμένουν την κίνηση των υδάτων από τον άγγελο για τη θαυματουργική θεραπεία τους. Εκεί ευρίσκεται και κάποιος άνθρωπος για τριάντα οκτώ ολόκληρα χρόνια κατάκοιτος. Ο Ιησούς «γνους ότι πολύν χρόνον έχει, λέγει αυτώ: Θέλεις υγιής γενέσθαι;» (Ιωάν. ε' 1-15).
Ο Ιησούς διατυπώνει μια α-νόητη εκ πρώτης όψεως, επιφανειακής προσέγγισης ερώτηση.
Τι να σημαίνει η ερώτηση αν ο παράλυτος θέλει να γίνει καλά; Υπάρχει περίπτωση να μη θέλει; Ο λαός συνηθίζει να λέει: «και ποιος άρρωστος δε θέλει την υγειά του;»
Επομένως θα μπορούσε να εδραιωθεί μια «αυτονόητη» ανάγκη για θεραπεία του παραλυτικού και να προχωρήσει στη θεραπεία του.
Πρόκειται για κάποιο ρητορικό ερώτημα που θα αναδείξει τη δύναμη του Χριστού και θα την φανερώσει στους παρευρισκόμενους; Ή πρόκειται για ένα ουσιαστικό ερώτημα που θέτει το πλαίσιο της θεραπείας;
Ο πόνος, τα προβλήματα και τα αρνητικά στοιχεία, που συνυπάρχουν και διαμορφώνουν την ασθένεια, έχουν πολλάκις περιγραφεί.
Η ασθένεια, όμως, περικλείει και κάποια δευτερογενή οφέλη που δεν είναι ευκόλως αναγνωρίσιμα και που η απώλειά τους δεν είναι επιθυμητή από τον ασθενή. Το κόστος που απαιτείται για τη θεραπεία δεν είναι πάντα συγγνωστό. Δεν αρκεί η δυσαρέσκεια από την κατάσταση της ασθένειας. Απαιτείται και η επιθυμία για τη νέα κατάσταση, που σημαίνει την ανάληψη όχι μόνο των πλεονεκτημάτων της ελευθερίας που περιέχει η υγεία, αλλά και την παραίτηση από την προστασία που περικλείει η νόσος.
Κανείς δεν χαρίζεται σε έναν υγιή, όπως σε έναν ασθενή. Πολλοί είναι αυτοί που βρίσκουν προτιμότερη την κατάσταση του αδύναμου αρρώστου και επιθυμούν την επαναφορά των πλεονεκτημάτων της αδύνατης στάσης….
Η θεραπεία λοιπόν έχει κόστος, γιατί προϋποθέτει τη συνολική αλλαγή πλεύσης του όλου ανθρώπου.
Η παραμονή ενός ανθρώπου στη χρόνια νόσο οδηγεί στην ταύτισή του μ’ αυτή την κατάσταση, έστω κι αν αυτό τον κάνει να διαμαρτύρεται. Η ανατροπή της ασθένειας δεν μπορεί να πραγματωθεί χωρίς την ανατροπή της εσωτερικής δομής του ασθενή. Η ανατροπή αυτή είναι μια διεργασία που απαιτεί ενεργητική και πλήρη συμμετοχή. Ο θεραπευτής μπορεί βέβαια να εμπνεύσει την επιθυμία του ασθενή προς την κατεύθυνση της υγείας και να ενεργοποιήσει τις δυνάμεις του, αλλά δεν μπορεί να μη σεβαστεί την ελευθερία των όποιων επιλογών του.

Δημήτρης Καραγιάννης [Ρωγμές και Αγγίγματα, 2005]

 Στην κολυμβήθρα της Βηθεσδά